Ένας κόσμος χωρίς την Wall Street

Σε 95.000 βαθιές τσέπες μπαίνει το 25% του παγκόσμιου πλούτου!

του Βασίλη Γαλούπη

Όσοι άνθρωποι χωράνε στο Καμπ Νου "μασάνε" το 1/4ο του παγκόσμιου πλούτου.  Τα υπόλοιπα 6.7 δις ανθρώπων βολεύονται με τα άλλα 3/4α. Δικαιοσύνη...

(ΝΤΟΠΕΡΜΑΝ, 8 ΙΟΥΝΙΟΥ 2011)

Είμαι σε φάση μελέτης και παρατήρησης. Βλέπω τι συμβαίνει γύρω μου, μαθαίνω, μιλάω με κόσμο, ακούω, σκέφτομαι, διαβάζω. Κι έπεσε αυτές τις μέρες στα χέρια μου ένα βιβλίο. Του Γάλλου Francois Morin, που είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Τουλούζ. Κυκλοφόρησε το βιβλίο του, μάλιστα, μέσα στο 2011 από τις εκδόσεις Μεταίχμιο ταυτόχρονα στην Ελλάδα με την Γαλλία.

Και λέει μέσα ο καθηγητής, που υπήρξε μέλος του γενικού συμβουλίου της τράπεζας της Γαλλίας, αλλά και του συμβουλίου οικονομικής ανάλυσης, κάποια πράγματα αρκετά ενδιαφέροντα. Ανεξάρτητα, δηλαδή, αν συμφωνείς ή, διαφωνείς σε μερικά επί μέρους ζητήματα, όντως βάζει θέματα στο τραπέζι ο Morin, στο βιβλίο του «Ενας κόσμος χωρίς της Wall Street; Προτάσεις για ένα παγκόσμιο οικονομικό σύστημα».

Ισως να επανέλθω σ’ αυτό το βιβλίο κάποια στιγμή για να πούμε περισσότερα. Σήμερα θα σταθώ πιο πολύ σε κάποια άλλα πράγματα που λέει ο συγγραφέας κι όχι τόσο στο μοντέλο οικονομίας που προτείνει. Διότι και το να κάνεις μια επιλεγμένη αναδημοσίευση από κάτι που βρίσκεις ενδιαφέρον, είναι κι αυτό μια δουλειά. Δεν το βάζω τυχαία, δηλαδή. Γράφει, λοιπόν, ο συγγραφέας:

«Από στοιχεία που δημοσιεύθηκαν το 2008 σχετικά με τον παγκόσμιο πλούτο και την κατανομή του, φαίνεται ότι μόνο 95.000 άτομα κατέχουν περιουσία 13.000 δις δολαρίων (13.1 τετραδολαρίων!). Περισσότερο, δηλαδή, από το 1/4ο όλου του πλούτου που παράχθηκε στον κόσμο το 2008!

… Βρισκόμαστε, λοιπόν, μπροστά σε μια κάστα προνομιούχων που οικειοποιείται το μεγαλύτερο μέρος των πόρων της ανθρωπότητας, η οποία αριθμεί 6.7 δις άτομα. Την κάστα αυτή θα μπορούσαμε να την ονομάσουμε «νέα αριστοκρατία», που λίγο τη νοιάζει η δικαιότερη κατανομή του πλούτου…

… Διότι στην άλλη άκρη της κλίμακας, στις χώρες του Νότου, εκατοντάδες εκατομμύρια άντρες και γυναίκες αντιμετωπίζουν τις χειρότερες συνθήκες διαβίωσης. Στις χώρες του Βορρά εγκαθίσταται η φτώχεια και όλο και διευρύνεται η προσωρινότητα στην εργασία».

Κοινωνική

Και συνεχίζει: «… Η σημερινή κρίση, λοιπόν, είναι αποκαλυπτική της μεγάλης ανισορροπίας, η οποία θέτει σε αμφισβήτηση τις ίδιες τις βάσεις του οικονομικού συστήματος που έχουμε σήμερα.

… Οταν 1.4 δις άνθρωποι ζούνε κάτω από το όριο της φτώχειας και ο αριθμός τους όλο και αυξάνεται, όταν κάθε 24 ώρες δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν από την πείνα, όταν εξαφανίζονται μέρα με τη μέρα εθνότητες, μοντέλα ζωής, κουλτούρες και κινδυνεύει η παγκόσμια κληρονομιά, όταν το κλίμα χειροτερεύει κι όταν αναρωτιέται κανείς αν αξίζει να ζει στη Νέα Ορλεάνη ή, στην παραλία των ωκεανών, η κρίση δεν είναι μόνο χρηματοπιστωτική, είναι μια βαθύτατα κοινωνική κρίση».

Ο κατάλογος των θυμάτων

«… Οι επιπτώσεις της τελευταίας κρίσης είναι αισθητές πέρα από τα σύνορα όπου γεννιέται: Ανεργία, ακρίβεια, αποκλεισμός των φτωχών, ευπάθεια των μεσαίων τάξεων, ενώ ο κατάλογος με τα θύματα όλο και μακραίνει. Τέλος, τι λόγο έχουν τα ιδιωτικά κεφάλαια, που επιδιώκουν τη χρηματοοικονομική αποδοτικότητα, να ανταποκριθούν στις ανάγκες εκείνων των οποίων η αγοραστική δύναμη είναι περιορισμένη ή, μηδενική;».

Ανάγκες

«… Καθώς πολλοί δεν είναι σε θέση να παράγουν προστιθέμενη αξία κι έχουν μόνο περιορισμένη δυνατότητα κατανάλωσης, δεν αποτελούν πλέον παρά ένα άχρηστο πλήθος, με το οποίο ας ασχοληθεί η κοινωνική πρόνοια. Για άλλη μια φορά μπορούμε να πούμε ότι η συσσώρευση πλούτου αφήνει σε δεύτερη μοίρα τις ανάγκες των ανθρώπων».

«Δεν μπορούν να δώσουν λύσεις οι κυβερνήσεις»

«… Ωστόσο, η παντοδυναμία του παγκοσμιοποιημένου σήμερα χρηματοοικονομικού κλάδου δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση, καθώς πρέπει το κέρδος να είναι μεγαλύτερο και ταχύτερο.

… Υπό την πίεση του χρηματοοικονομικού κλάδου, οι πολυεθνικές εταιρείες γνωρίζουν ότι για να πετύχουν την αποδοτικότητα που περιμένουν από εκείνες, χρειάζονται ένα πεδίο δράσης ελεύθερο από κάθε εμπόδιο.

… Ο δρόμος του υπερκέρδους περνά υποχρεωτικά από τις ελεύθερες συναλλαγές σε όλες τις μορφές τους. Με άλλα λόγια, ελεύθερες συναλλαγές για τις επιχειρήσεις αυτές σημαίνει να έχουν τη δυνατότητα να εγκαθίστανται οπουδήποτε στον πλανήτη, να παράγουν ό,τι θέλουν, ορισμένες φορές κάτω από πολύ κακές συνθήκες, και να πουλούν αυτή την παραγωγή χωρίς περιορισμούς.

… Μπροστά στα παγκόσμια διακυβεύματα της κρίσης, οι κυβερνήσεις δεν φαίνεται να μπορούν να ανταποκριθούν, καθώς δεν είναι σε θέση να δώσουν τις λύσεις που αρμόζουν».

Ο αγώνας

… «Η αντιμετώπιση σε εθνικό μόνο επίπεδο των παγκόσμιων αυτών προβλημάτων μοιάζει φαιδρή. Επιπλέον, κατά τον αγώνα ισχύος που ξεκίνησε ανάμεσα στις διεθνείς αγορές από τη μια, και στα κράτη από την άλλη, η πλάστιγγα γέρνει προς το τραπεζικό ολιγοπώλιο, η ισχύς του οποίου, όπως είδαμε, αυξήθηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια».

Καταστροφική

«Κατά τη διάρκεια της τωρινής κρίσης, το σημαντικό κατόρθωμα που πέτυχε το τραπεζικό ολιγοπώλιο δείχνει και την υπεροχή των διεθνών αγορών απέναντι στις κυβερνήσεις: Το ιδιωτικό χρέος των τραπεζών, που συνδέεται με την κρίση των subprimes, μετατράπηκε σε δημόσιο χρέος, περιορίζοντας στο ελάχιστο τα περιθώρια των κινήσεων των κυβερνήσεων.

… Το ωστικό κύμα που δημιουργήθηκε από την κρίση αποκτά εδώ μια επιπλέον διάσταση: Η πολιτική κονιορτοποιείται, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο στο τραπεζικό ολιγοπώλιο να διατηρήσει – ακόμα και να ενισχύσει – τις θέσεις του στην καρδιά ενός παγκοσμιοποιημένου χρηματοοικονομικού συστήματος.

… Η πιο καταστροφική, όμως, συνέπεια για τα κράτη είναι, φυσικά, το σημαντικό ύψος εξυπηρέτησης του χρέους, πραγματικός φόρος υποτέλειας που πρέπει να πληρώνουν στον χρηματοοικονομικό κλάδο και στις μεγάλες τράπεζες ειδικότερα! Ο φόρος αυτός είναι η αιτία των προϋπολογισμών λιτότητας που τέθηκαν σε εφαρμογή παντού στον κόσμο». Διαφωτιστικός ο κύριος, έτσι;

ΠΗΓΗ: Βασίλης Γαλούπης