Ας θαυμάσουμε: "Το Βήμα" , την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ" ή τον Ρουμπινί;

Οι βαθυστόχαστοι δημοσιογράφοι - "αναλυτές" του βήματος έκαναν ρεπορτάζ σχετικά με την ομιλία του Ρουμπινί στην Ελλάδα. 

Ο πρώτος δεν μας είπε λέξη για το τι είπε ο κ. Ρουμπινί. Μας ενημέρωσε, όμως, για το τι σκέφτεται ο ίδιος. Θαυμάστε τον τρόπο που απαξιώνει κάποιον , που λέει την απλή αλήθεια, πώς δεν υπάρχει καμία ελπίδα, όσο το πάνω χέρι έχουν οι "αγορές", δηλ. οι τραπεζίτες και το υπόλοιπο χρηματοπιστωτικό σύστημα.  (Πάνε δυο χρόνια που το λέμε και δεν περιμέναμε κανένανΡουμπινί).

Αλήθεια, πώς να ξεχρεώσεις, όταν δανείζεσαι για να δώσεις τη δόση σου;

Ο δεύτερος ασχολείται με το τι είπε ο κ.Καθηγητής - Συμφορά, όπως τον αποκαλεί, αλλά φαίνεται καθαρά η συντονισμένη αντιμετώπιση στους σχολιασμούς.

ΤΟ ΒΗΜΑ του κ. Ψυχάρη προσπαθεί να μας πείσει πως υπάρχει ελπίδα. Η ελπίδα είναι εχθρός του θυμού, της αγανάκτησης και της εξέγερσης, για όσα μας συμβαίνουν. Όσο ελπίζεις, υπομένεις.

Φυσικά, κανένα άρθρο του "βήματος"  δεν αναφέρει πως ο κ.Ρουμπινί- "συμφορά" ήταν ένας από εκείνους που είχαν προειδοποιήσει για την επερχόμενη καταστροφή του 2007-8. Ο "συφοριασμένος"!

ΜΗ ΘΑΥΜΑΣΕΤΕ ΚΑΝΕΝΑΝ. Όλοι κάτι κρύβουν: ΤΙΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ; ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ; Ποτέ δεν θα το πουν, καθηγητές ή δημοσιογράφοι.

ΝΟΥΡΙΕΛ ΡΟΥΜΠΙΝΙ O«προφήτης» πιάστηκε αδιάβαστος
 

Παγωμένοι οι περίπου 150 επιχειρηματίες, τραπεζίτες και υψηλόβαθμα στελέχη του τραπεζικού τομέα που βρέθηκαν την περασμένη Τρίτη το βράδυ στο αμφιθέατρο της Ρroton Βank στις αρχές της λεωφόρου Συγγρού άκουγαν τον «δόκτορα Συμφορά» Νουριέλ Ρουμπινί να μην αφήνει περιθώριο σωτηρίας για την ελληνική οικονομία και να την καταδικάζει σε μαρασμό. Μέσα στα πρώτα πέντε λεπτά της ομιλίας του με τον καταιγιστικό του λόγο περιέγραψε με τα πιο μελανά χρώματα το μέλλον της χώρας και κατέληξε λέγοντας ότι «η μόνη λύση για την ελληνική οικονομία είναι η έξοδος από το ευρώ».

Είχε κανείς την εντύπωση ότι «ο πιο απαισιόδοξος οικονομολόγος στο πλανήτη», όπως χαρακτηρίζεται, δεν γνώριζε πού ακριβώς βρισκόταν. Οχι τόσο για τον κυνισμό με τον οποίο αντιμετώπιζε το ακροατήριό του, αλλά κυρίως διότι ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, που γυρίζει τον κόσμο δίνοντας διαλέξεις και προσφέροντας συμβουλευτικές υπηρεσίες σε επιχειρήσεις, τράπεζες και οργανισμούς έναντι αδράς αμοιβής, επαναλαμβάνοντας τις απαισιόδοξες εκτιμήσεις του, δεν φάνηκε να ήταν αρκούντως ενημερωμένος για τα στοιχεία, τα δεδομένα και κυρίως τις εξελίξεις γύρω από την ελληνική οικονομία. «Στις τοποθετήσεις του αγνόησε τον νόμο για το Ασφαλιστικό, τις διαρθρωτικές αλλαγές που έχουν προωθηθεί ή το ότι οι ελληνικές τράπεζες δεν είναι υπερδανεισμένες» αναφέρει κορυφαία τραπεζική πηγή.

Πολύ περισσότερο ξένισε το γεγονός ότι μεταχειριζόταν όλες τις περιφερειακές χώρες της ευρωζώνης σαν να έχουν να λύσουν τα ίδια ζητήματα, χωρίς καμία ουσιαστική διαφοροποίηση μεταξύ τους. «Είτε ήταν στην Ελλάδα είτε στην Πορτογαλία τα ίδια θα έλεγε» σχολίασε επιχειρηματίας που παραβρέθηκε στην κλειστή εκδήλωση, την οποία διοργάνωσε η εταιρεία συμβούλων επιχειρήσεων Βetter Βusiness Βureau για λογαριασμό του ελληνικού παραρτήματος του Οργανισμού Νεαρών Προέδρων (Υoung Ρresidents Οrganization, ΥΟΡ) μιας διεθνούς οργάνωσης με παρουσία σε 100 χώρες και περίπου 20.000 μέλη.

Πάντως, αρκετοί από τους παρευρισκομένους, αν και αιφνιδιάστηκαν από την τοποθέτηση του «δόκτορα Συμφορά», συμμερίστηκαν τις απόψεις του. Σύμφωνα με πηγές που παρακολούθησαν την εκδήλωση, «ορισμένοι το εξέφρασαν και με τις τοποθετήσεις τους». Την παγωμάρα και την αμηχανία του ακροατηρίου, το οποίο έμεινε στην κυριολεξία βουβό μετά την ολοκλήρωση της τοποθέτησης του Νουριέλ Ρουμπινί προσπαθώντας να συνειδητοποιήσει αυτά που μόλις είχε ακούσει, ανέλαβε να σπάσει ο συντονιστής της συζήτησης καθηγητής κ. Γκ. Χαρδούβελης, ο οποίος ζήτησε από τον διάσημο οι κονομολόγο να του πει τι πιθανότητες δίνει στο μαύρο σενάριο περί εξόδου από το ευρώ. Πλην όμως απάντηση δεν πήρε, όπως απάντηση δεν πήρε και όταν τον ρώτησε αν έχει στοιχεία όταν υποστηρίζει σε άρθρα του ότι οι ελληνικές τράπεζες πωλούσαν στην κορύφωση της κρίσης ασφαλιστήρια συμβόλαια έναντι του κινδύνου των ελληνικών ομολόγων, τα περίφημα CDS, δημιουργώντας την εντύπωση ότι με τον τρόπο αυτόν αποδυνάμωναν τον ισολογισμό τους. «Ετσι είχα καταλάβει» ήταν η απάντηση που κυριολεκτικά ψέλλισε ο πολύς Νουριέλ Ρουμπινί. Ούτε όταν ρωτήθηκε τι θα συμβούλευε τον Πρωθυπουργό- τον οποίο θα συναντούσε την επόμενη ημέρα- είχε απάντηση.

Αν και ο διάσημος οικονομολόγος στις δημόσιες εμφανίσεις του χρησιμοποίησε πιο ήπια γλώσσα, αφήνοντας ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα για την ελληνική οικονομία και εξετάζοντας την έξοδο από το ευρώ ως ένα σενάριο με χαμηλές πιθανότητες επιβεβαίωσης, η δίωρη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό κ. Γ. Παπανδρέου και τον υπουργό Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου προκάλεσε αντιδράσεις. Ο Νουριέλ Ρουμπινί κατ΄ επανάληψη στο παρελθόν έχει προβεί σε αρνητικές προβλέψεις για την ελληνική οικονομία απαξιώνοντας όλες τις προσπάθειες και τις θυσίες του ελληνικού λαού. «Θεωρεί αναπόφευκτη τη χρεοκοπία και το διαλαλεί όπου βρεθεί και όπου σταθεί ως να υπηρετεί συγκεκριμένους σκοπούς και συμφέροντα που στρέφονται κατά του ενιαίου νομίσματος» σημειώνει υψηλόβαθμο τραπεζικό στέλεχος. Προχθές πήγε παραπέρα. Υποστήριξε ότι η χρεοκοπία όχι μόνο είναι αναπόφευκτη, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα του τεράστιου δημόσιου χρέους, καθώς και ότι η έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ενωση και η επιστροφή στη δραχμή είναι η μόνη λύση. Από το πρωθυπουργικό περιβάλλον πάντως υποστηρίζουν ότι το αίτημα που είχε εκφράσει προ καιρού ο Νουριέλ Ρουμπινί για συνάντηση έγινε δεκτό στη λογική ότι «ο Πρωθυπουργός τους βλέπει όλους». Στο Μέγαρο Μαξίμου πιστεύουν ότι είναι καλύτερο να ενημερώνεις και να προσπαθείς να περάσεις τις απόψεις σου σε αυτούς που επηρεάζουν και διαμορφώνουν την παγκόσμια κοινή γνώμη, τακτική που έχει ακολουθήσει η κυβέρνηση και ιδιαίτερα ο Πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών με τα ταξίδια και τις επισκέψεις τους στα διεθνή κέντρα λήψης αποφάσεων και τη συνεχή παρουσία τους στα διεθνή φόρουμ.

Δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ της Κυριακής στις 12-12-2010

Το δεύτερο άρθρο:

Νουριέλ Ρουμπίνι «Η κρίση θα γίνει μεγαλύτερη, βάλτε χαλινάρι στις αγορές»

 Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ να συμβούν τρομακτικά γεγονότα στην παγκόσμια οικονομία στο άμεσο μέλλονείναι ορατός σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει ο διάσημος οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί στο βιβλίο του «Η οικονομία της κρίσης. Μάθημα εκτάκτου ανάγκης για το μέλλον του χρήματος»,που αναμένεται να κυκλοφορήσει στα ελληνικά τις επόμενες
ημέρες και παρουσιάζει σε προδημοσίευση «Το Βήμα». Φυσικά δεν θα περίμενε κανείς κάτι άλλο από τον «Δόκτορα Συμφορά»,όπως αποκαλούν τον καθηγητή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης για τις πάντοτε δυσοίωνες προβλέψεις του. O
Ρουμπινί μιλάει για μια νέα ύφεση σε παγκόσμια κλίμακα, για το τέλος της ευρωζώνης, για την επαναφορά της ιαπωνικής οικονομίας σε καθεστώς αποπληθωρισμού και για το φρενάρισμα της ανάπτυξης της Κίνας, σε συνδυασμό με το
ξέσπασμα μιας τραπεζικής κρίσης στη χώρα. Το συμπέρασμα της ανάλυσής του είναι ότι έχουμε εισέλθει σε μια εποχή όπου οι κρίσεις θα είναι όλο και πιο συχνές και έντονες, με μοναδικό τρόπο αντιμετώπισής τους κατά τον Ρουμπινί τη μεγαλύτερη και ορθότερη παρέμβαση του κράτους στις ελεύθερες αγορές!

Σύμφωνα με τον διάσημο οικονομολόγο, το πιο πιθανό ενδεχόμενο για την παγκόσμια οικονομία είναι μια ανάκαμψη τύπου U, δηλαδή μια αργή και απογοητευτική, όπως τη χαρακτηρίζει, έξοδος από την ύφεση. Οπως εκτιμά, δεν θα επιστρέψουμε ξανά στο είδος της ανάπτυξης που ζήσαμε στη διάρκεια των χρόνων της κερδοσκοπίας 2003-2007, η οποία βασιζόταν σε μια βιώσιμη πιστωτική φούσκα. «Οι πολιτικές που βοήθησαν την οικονομία να ανακάμψει, ειδικά τα δημοσιονομικά κίνητρα,δεν μπορούν να κρατήσουν για πάντα» τονίζει ο Ρουμπινί, συμπληρώνοντας πως όταν αποσυρθούν θα ακολουθήσει μια πιο αργή ανάπτυξη. Αν, από την άλλη, δεν αποσυρθούν, «τότε απλώς θα ετοιμάσουμε το έδαφος για έναν ακόμη μεγαλύτερο δημοσιονομικό εκτροχιασμό» και, κατ΄ επέκταση, για επικράτηση κλίματος φόβου για αθέτηση των χρεών κάποιων χωρών, γεγονός που θα οδηγήσει σε αύξηση των μακροπρόθεσμων επιτοκίων και θα απομακρύνει κάθε προοπτική για οικονομική ανάκαμψη.

Η αντιπαραγωγική Ευρώπη
Ο Ρουμπινί σημειώνει ότι μπορεί τα πράγματα να φαίνονται άσχημα για τις ΗΠΑ, ωστόσο οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για την ευρωζώνη και την Ιαπωνία χαρακτηρίζονται εξίσου, αν όχι περισσότερο, αρνητικές. Και στις δύο οικονομίες προβλέπεται αργή ανάκαμψη. Οπως επισημαίνεται σχετικά, θα δυσκολευθούν περισσότερο να καταφύγουν στη δημοσιονομική πολιτική προκειμένου να αντισταθμίσουν τις συνέπειες της κρίσης.

Στο σημείο αυτό ο Ρουμπινί αναφέρεται στις χώρες της περιφέρειας της ευρωζώνης, και συγκεκριμένα στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία, στην Ιταλία και στην Ισπανία, για τις οποίες τονίζει ότι έχουν μπει σε σοβαρούς μπελάδες. «Η ένταξή τους στο ευρώ έδωσε στις χώρες αυτές τη δυνατότητα να δανείζονται και να καταναλώνουν περισσότερο από ό,τι πριν.Η επακόλουθη ραγδαία πιστωτική άνοδος στήριξε την κατανάλωση, αλλά και οδήγησε στην αύξηση των μισθών. Αυτό κατέστησε τις εξαγωγές τους λιγότερο ανταγωνιστικές και ταυτόχρονα η υπέρμετρη γραφειοκρατία και άλλα δομικά προβλήματα αποθάρρυναν τις επενδύσεις σε τομείς υψηλής εξειδίκευσης» σημειώνει σχετικά. Ο οικονομολόγος αναφέρει στο βιβλίο του ότι καθώς οι επενδυτές ανακτούν την όρεξη για ρίσκο, απομακρύνονται από τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα και το δολάριο. «Κάποια στιγμή, όταν αυτές οι συναλλαγές σταματήσουν και το δολάριο ανατιμηθεί γρήγορα και ξαφνικά,θα προκληθεί μια πανικόβλητη στροφή 180 μοιρών εκ μέρους των επενδυτών που αγόρασαν επικίνδυνα διεθνή περιουσιακά στοιχεία και σορτάρισαν το δολάριο, πιστεύοντας ότι η τιμή των πρώτων θα ανέβει.Τότε η φούσκα θα σκάσει» υπογραμμίζει ο Ρουμπινί.

Ο,τι λάμπει δεν είναι χρυσός
Σε σχέση με την πορεία του χρυσού, προβλέπει ότι δεν θα πρέπει οι απαισιόδοξοι να ποντάρουν στο πολύτιμο μέταλλο για να σώσουν ή να αυξήσουν τα κεφάλαιά τους. Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά, η προοπτική αθέτησης αποπληρωμής δημόσιων χρεών σε μικρότερες χώρες ίσως οδηγήσει τους επενδυτές προς το δολάριο και όχι προς τον χρυσό. Στο υποθετικό σενάριο μιας νέας παγκόσμιας ύφεσης, ο Ρουμπινί τονίζει ότι οι επενδυτές δεν θα τοποθετήσουν όλα τους τα χρήματα σε χρυσό. Και εξηγεί: «Αντίθετα με τα άλλα αγαθά, ο χρυσός έχει μικρή εγγενή αξία. Δεν μπορείς να τον φας, να ζεστάνεις το σπίτι σου με αυτόν ή να τον αξιοποιήσεις αποτελεσματικά. Είναι αυτό που ο Κέινς αποκαλούσε βαρβαρικό κατάλοιπο. Αν μπορείτε να ανταλλάξετε τον χρυσό με κάτι πιο χρήσιμο, ίσως θα ήταν πιο λογικό να δημιουργήσετε εξαρχής αποθέματα από συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης εμπορευμάτων ή συμβόλαια για κονσέρβες ζαμπονάκι».

H ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΥΞΑΝΕΙ ΤΗΝ ΑΣΤΑΘΕΙΑ
Ο Ρουμπινί εκτιμά ότι η παγκοσμιοποίηση και η καινοτομία κρύβουν κινδύνους.«Αναλογιστείτε,για παράδειγμα,την τρομακτική πρόκληση που συνεπάγεται η προσθήκη δισεκατομμυρίων ανθρώπων στην παγκόσμια αγορά εργασίας. Η Κίνα και η Ινδία περικλείουν στα σύνορά τους σχεδόν 2,6 δισεκατομμύριαανθρώπους,την ίδια στιγμή που όλες οι υπόλοιπες οικονομίες έχουν άλλα 2 δισεκατομμύρια»υποστηρίζει ο ίδιος.Και συνεχίζει:«Η αποτυχία αυτής της ενσωμάτωσης θα μπορούσε να προκαλέσει αντίδραση εναντίον της παγκοσμιοποίησης και του ελεύθερου εμπορίου στις ανεπτυγμένες οικονομίες».

Παράλληλα,η παγκοσμιοποίηση μπορεί,κατά τον Ρουμπινί,να φέρει πολύ συχνότερες και σφοδρές κρίσεις.Οπως τονίζει,η ταχύτητα με την οποία το χρηματοοικονομικό κεφάλαιο και το ζεστό χρήμα μπορούν να μπαινοβγαίνουν από συγκεκριμένες αγορές και οικονομίες έχει αυξήσει την αστάθεια των τιμών των περιουσιακών στοιχείων και τη σφοδρότητα των χρηματοπιστωτικών κρίσεων.

Ο Ρουμπινί κλείνει το βιβλίο του ζητώντας μεγαλύτερη παρέμβαση του κράτους με στόχο να λειτουργήσουν καλύτερα και αποτελεσματικότερα οι ελεύθερες αγορές.Συγκεκριμένα θεωρεί ότι«το Δημόσιο μπορεί να επιστρατεύσει τη νομισματική πολιτική και την αυξημένη ρυθμιστική εποπτεία για να αποτρέψει τις ραγδαίες ανόδους και πτώσεις.Μπορεί να παράσχει ένα ευρύ κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας για να βοηθήσει να γίνουν οι εργαζόμενοι πιο παραγωγικοί και ευέλικτοι.Μπορεί να εφαρμόσει φορολογικά συστήματα που θα μειώσουν τις εισοδηματικές και περιουσιακές ανισότητες». Ο Ρουμπινί υπογραμμίζει ότι οι κρίσεις έχουν έλθει για να μείνουν και αυτό που μπορούν να κάνουν οι κυβερνήσεις είναι να περιορίσουν τη συχνότητα εμφάνισης και τη σοβαρότητά τους.

«Η Ελλάδα έξω από την ΟΝΕ, διάλυση της ΕΕ»
Κατά τον Ρουμπινί στην περίπτωση που η κρίση χρέους διαχυθεί σε πολλές χώρες της ευρωζώνης (Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία), η προθυμία της ΕΕ και της ΕΚΤ να τις διασώσουν θα έφθανε στο όριό της. «Τότε η Ελλάδα θα αναγκαζόταν να φύγει από την ΟΝΕ και να υιοθετήσει μια νέα υποτιμημένη δραχμή,για να αντικαταστήσει το ευρώ» εξηγεί ο ίδιος, συμπληρώνοντας ότι με την αθέτηση αποπληρωμής και την υποτίμηση οι συνέπειες θα ήταν φοβερές, προκαλώντας ακόμη και τη διάλυση της ΟΝΕ και, σε δεύτερη φάση, της Ευρωπαϊκής Ενωσης. «Αυτό το πεπρωμένο, αδιανόητο πριν από μερικά χρόνια,έχει πλέον γίνει μια πολύ πραγματική πιθανότητα για τις Αρχές στην Αθήνα,στη Ρώμη, σ τη Μαδρίτη και στη Λισαβόνα» σημειώνει ο Ρουμπινί.

Δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ της Κυριακής στις 12-12-2010

Τέλος, απολαύστε την ομοιότητα της κριτικής στην "ανταγωνίστρια" ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ:

Σε τι κάνει λάθος ο Ρουμπινί

Tου Γκικα Χαρδουβελη*

Ολοι πια ξέρουν πως το 2011 θα είναι η κρίσιμη χρονιά. Καθώς η ύφεση βαθαίνει, η αίσθηση απογοήτευσης και αμηχανίας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις αναμένεται δυσανάλογα μεγαλύτερη. Η έκταση των μεταρρυθμίσεων και η ένταση των μέτρων που απαιτούνται κάνει πολλούς δύσπιστους για τις δυνατότητες της Ελλάδας να πετύχει. Μάλιστα, ο γνωστός οικονομολόγος-επιχειρηματίας Νουριέλ Ρουμπινί περιέγραψε πρόσφατα στην Αθήνα ως πιθανό μονόδρομο το εφιαλτικό σενάριο της αναγκαστικής εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ενωση και την Ευρωζώνη.

Στην ανάλυσή του, ο Ρουμπινί δεν διαχωρίζει την Ελλάδα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε κρίση. Προσπερνά το γεγονός ότι εδώ:

- Το χρέος είναι αποκλειστικά δημόσιο.

- Ο ιδιωτικός τομέας δεν είναι υπερδανεισμένος, όπως στην Ιρλανδία, την Πορτογαλία ή την Ισπανία.

- Δεν είχαμε φούσκα στα ακίνητα ούτε οι τράπεζές μας επένδυσαν σε τοξικά προϊόντα.

- Το πρόβλημά μας είναι ο ανοργάνωτος, σπάταλος και υπερτροφικός δημόσιος τομέας, που θα μπορούσε να συρρικνωθεί γρήγορα και χωρίς σοβαρές παρενέργειες.

Αντίθετα, ο Ρουμπινί επιμένει στην οικειοθελή επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του δημόσιου χρέους με χαμηλά επιτόκια, κάτι που εμφανίζεται ως λογική λύση στο δυσβάσταχτο βάρος του χρέους. Η επιμήκυνση, όμως, δεν είναι πρόσφορη επί του παρόντος, αφού δεν δίνει λύση στα επείγοντα διαρθρωτικά και αναπτυξιακά μας προβλήματα. Μάλιστα, πιθανή μονομερής επιμονή μας σε κάτι τέτοιο θα μπορούσε να αποτελέσει την κερκόπορτα για περαιτέρω αύξηση των ελληνικών επιτοκίων ή ακόμα και για αναγκαστική έξοδό μας από την ΟΝΕ.

Ο Ρουμπινί ανέφερε τρεις τρόπους με τους οποίους η Ελλάδα θα μπορούσε να αποφύγει μια ύφεση διαρκείας και την τελική έξωση από την ΟΝΕ, ισχυριζόμενος συγχρόνως, όμως, ότι κανείς από τους τρεις δεν λειτουργεί:

1. Να υποτιμηθεί σημαντικά το ευρώ, πιθανόν στη ισοτιμία 1 ευρώ = 1 δολάριο, κάτι που δύσκολα γίνεται, ιδιαίτερα με τη σημερινή διαφορετική τροχιά των νομισματικών πολιτικών της ΕΚΤ και της Fed. Προσθέτω ότι μια υποτίμηση δεν αποτελεί εργαλείο δικής μας πολιτικής επιλογής. Επιπλέον, η ελληνική οικονομία είναι η πιο κλειστή στην Ευρωζώνη, συνεπώς η όποια θετική επίδραση της πραγματικής συναλλαγματικής ισοτιμίας δεν αναμένεται τόσο μεγάλη όσο αλλού.

2. Να αντιστραφεί το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας με μια διαρκή μείωση των τιμών, κάτι που σύμφωνα με τον Ρουμπινί δεν γίνεται, αφού μειώσεις τιμών συνυπάρχουν με ύφεση και μόνον. Το λάθος του εδώ είναι ότι για να ανακάμψει η ανταγωνιστικότητα δεν είναι μονόδρομος η πτώση των τιμών. Αρκεί οι πραγματικοί μισθοί να ανεβαίνουν με χαμηλότερο ρυθμό από την παραγωγικότητα. Αυτό συμβαίνει ήδη: Το 2010 οι πραγματικοί μισθοί μειώθηκαν 8% και η παραγωγικότητα μόνο 4%, ενώ έπεται πτώση πραγματικών μισθών και το 2011. Μάλιστα, η παραγωγικότητα έχει μεγάλα περιθώρια να αυξηθεί στο μέλλον με την απελευθέρωση των επαγγελμάτων, τη μείωση της σπατάλης και της διαφθοράς, την επέκταση του ιδιωτικού τομέα εις βάρος του δημόσιου, την καλύτερη οργάνωση κ.ά.

3. Να γίνουν σοβαρές διαρθρωτικές αλλαγές, αλλά σύμφωνα με τον Ρουμπινί, η ιστορική εμπειρία από ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία, δείχνει ότι απαιτείται τουλάχιστον μια δεκαετία για την επανεκκίνηση του κράτους μέσω τέτοιων αλλαγών. Εδώ βρίσκεται το μεγαλύτερο λάθος του. Στην Ελλάδα οι διαρθρωτικές αλλαγές ξεκίνησαν πριν από έξι μήνες με ασφαλιστικό, εργασιακό, δημοσιονομικό, και θα τελειώσουν το πολύ στους επόμενους έξι μήνες. Υπάρχει οδηγός μεταρρυθμίσεων, το Μνημόνιο, που συνοδεύεται από ισχυρή πολιτική βούληση μιας ισχυρής πολιτικά και κοινοβουλευτικά κυβέρνησης. Οι διαρθρωτικές αλλαγές δεν θα μείνουν στα χαρτιά. Ο θετικός αντίκτυπος μπορεί να είναι άμεσος.
Η Ελλάδα ξεκίνησε μια μεγάλη προσπάθεια εξυγίανσης και αναδιάρθρωσης της οικονομίας της, που αν εγκαταλειφθεί στη μέση θα οδηγήσει σε κατηφόρα, που δύσκολα αντιστρέφεται. Τότε μόνον ο Ρουμπινί θα είχε δίκιο και όσοι επενδύουν στην απαισιοδοξία του. Είναι ξεκάθαρο, όμως, ότι τα μέτρα του Μνημονίου πρέπει επισπευστούν και να συνοδευτούν από επιπρόσθετες αναπτυξιακές πολιτικές, με έμφαση στην εξωστρέφεια και την ποιότητα, καθώς και τη χρήση των ευρωπαϊκών πόρων που λιμνάζουν, ΣΔΙΤ ή ιδιωτικές επενδύσεις. Η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει. Κερδισμένοι θα είναι όλοι οι πολίτες.

-Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή της Κυριακής στις 12-12-2010