ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ-ΣΥΝΑΔΕΛΦΙΚΗ - ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Η καθηγήτρια πολιτικής επιστήμης Έλινορ Όστρομ(1933-2012) ήταν η πρώτη γυναίκα που έλαβε το Νόμπελ Οικονομίας, το 2009, για το έργο ζωής πάνω στη διαχείριση των κοινών πόρων. Με τις έρευνες της, απέδειξε ότι τους πόρους μιας περιοχής διαχειρίζονται καλύτερα και αποτελεσματικότερα οι ίδιοι οι άνθρωποι που τους αξιοποιούν και τους χρειάζονται κι όχι το κράτος ή οι εταιρείες.

            Στο χωριό μου υπάρχει μία πινακίδα, από τα παλιά, η οποία γράφει «Συναδελφικός Ηλεκτρικός Σταθμός Φαρακλάτων», ιδρυθείς το 1909. Το ηλεκτρικό ρεύμα είχε έρθει στην Ελλάδα το 1889 και το χωριό απέκτησε το αγαθό, χάρις στην απόφαση των ενοριτών του Συναδελφικού Ναού της Ευαγγελίστριας Φαρακλάτων.  «Συναδελφό» αποκαλούσαν ο ένας των άλλον και το εννοούσαν. Αυτός ήταν ο τρόπος των Ελλήνων, πριν γίνουν νόμος της χώρας οι ιδέες της Δύσης, μέσω των Βαυαρών και κατακυριεύσουν τα μυαλά μας, τη ζωή μας και την τελευταία γωνιά της πατρίδας. Ξέρω κι έναν άλλον ηλεκτρικό σταθμό, που έφτιαξε μετά τους σεισμούς του 53, η εφοπλιστική οικογένεια των Βεργωτή στο χωριό της. Και μαζί του έφτιαξε όλα τα σπίτια των χωριανών και όλο το χωριό, με προδιαγραφές Ελβετίας. Πιο κάτω από το δικό μου χωριό, το ίδιο έκαμε ο εφοπλιστής Μαρκεσίνης. Και τούτα δεν γίνονταν με τον υποκριτικό τρόπο της "φιλανθρωπίας" των υπερπλουσίων. Από το Λονδίνο, ως τη Μαύρη θάλασσα και την Αλεξάνδρεια και ως την πιο μακρινή Αφρική και Ινδίες, τα εμπορεία και τα καράβια γέμιζαν από Κεφαλονίτες καπεταναίους, υπαλλήλους και ναυτικούς. Για να μιλάμε, σήμερα, για τα καπετανοχώρια της Λειβαθούς. Στον πρόσφατο σεισμό του 2013, αγόρια και κορίτσια απ' αυτές τις γενιές, ήρθαν, αθόρυβα να κάμουν το χρέος τους κι απαγόρευσαν σε όσους ενεπλάκησαν να αναφέρουν τ' όνομα τους. Ο βράχος της Ιθάκης είναι γεμάτος ανεμόμυλους, γιατί οι Θιακοί καραβοκύρηδες και εμποροπλοίαρχοι έκαναν στάση στο μακρινό ταξίδι τους, από τη Μαύρη θάλασσα ως τα λιμάνια της Δύσης, για να κάμουν αλεύρι , στον τόπο τους, το στάρι που κουβαλούσαν στ' αμπάρια τους. Στην διασπορά, η κατασκευή μιας εκκλησιά και η ίδρυση μιας κοινότητας γύρω της ήταν το πρώτο μέλημα, όπου κι αν πήγαιναν. Και η μεγάλη έγνοια τους ήταν ο πλουτισμός και η φροντίδα των φτωχών, μέσα από το κοινό ταμείο. Ο συνεταιρισμός στα Αμπελάκια ήταν παγκόσμια πρωτοτυπία, όταν την ίδια εποχή, η Γαλλική Επανάσταση καταργούσε τις συντεχνίες και τις λαϊκές αγορές. Ο τρόπος μας ήταν συντεχνίες, εταιρείες, συνεταιρισμοί, κοινότητες, αδελφότητες και αλληλεγγύη, υπό τη σκέπη της Εκκλησίας - και τα ίχνη του άντεξαν ως τον 20ο αιώνα, παρά την οργανωμένη κρατική υπαλληλοποίηση και, τελικά, αποδόμηση της Οικονομίας, της Αυτοδιοίκησης και της Εκκλησίας. 

Αυτή η αποδιάρθρωση μιας στενά δεμένης κοινότητας ανθρώπων και μιας στέρεα δομημένης, πάνω σε συναδελφικές και αλληλέγγυες αρχές, οικονομίας ξεκίνησε, με τους πρώτους νόμους των Βαυαρών, μέσω της κατάργησης του αυτοδιοίκητου στην Εκκλησία και στην τοπική Αυτοδιοίκηση και την ίδρυση της ιδιωτικής Εθνικής Τράπεζας, στην οποία ανέθεσαν τη διαχείριση του νομίσματος. Η ραχοκοκαλιά της ελληνικής ζωής, που ήταν η κοινότητα και η Εκκλησία καταστράφηκε, με την κατοχή του χρήματος μια ελίτ άρχισε να ενδιαφέρεται μόνο για τον εαυτό της, το κράτος ταυτίστηκε με ξένους Βασιλείς και η αυτοδιοίκηση και η Εκκλησία έγιναν υπάλληλοι του κράτους. Στη θέση των οριζόντιων ανθρώπινων σχέσεων, που διασφάλιζαν την αλληλοβοήθεια και επέτρεπαν την ευημερία όλων και των πλουτισμό των ικανότερων ήρθε η επιβολή κρατικής και ιεραρχικής δομής, παντού. Στη θέση της αλληλέγγυας και δημοκρατικής Οικονομίας, Εκκλησίας και Κοινότητας, με αποφάσεις των νέων κατακτητών –δήθεν ελευθερωτών-, μπήκε ένα υποτελές στην εκάστοτε ξένη Μεγάλη Δύναμη νεοελληνικό κράτος, αναδείχθηκαν μια κλεπτοκρατική και κρατικοδίαιτη υπερπλούσια επιχειρηματική τάξη κι ένα πελατειακό κομματικό κράτος και, τέλος, μια συρρικνωμένη και άνιση οικονομική ζωή. Κάπως έτσι φτάσαμε στη σημερινή ολική καταστροφή.  Ας μην απορούμε κι ας μη ψάχνουμε αλλού τον αίτιο: Ξεχάσαμε την Ελλάδα και τον τρόπο της, υιοθετώντας τις φράγκικες φορεσιές και ιδεολογίες. Ξεχνώντας την Εκκλησία και την Κοινότητα, ως ζωντανά κοινωνικά και πολιτικά κύτταρα, ξεχάσαμε τον διπλανό μας.

            Σήμερα, στην πολιτική σκηνή κυριαρχεί η συζήτηση «ευρώ ή δραχμή» και κάποιοι μιλούν, αόριστα, για «παραγωγική ανασυγκρότηση», με παράδοση αυτής της διαδικασίας είτε στο κράτος είτε σε εισαγόμενους επενδυτές. Κάποιοι λένε ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει εντός ευρωζώνης και κάποιοι επιμένουν στο αντίθετο. Η εμπειρία των μνημονίων έχει δείξει ότι το ΑΕΠ έχασε 25%, το εξωτερικό κρατικό χρέος αυξήθηκε, η υπερχρέωση νοικοκυριών και επιχειρήσεων εκτινάχθηκε, η ανισότητα του πλούτου έλαβε τερατώδεις διαστάσεις, με το 50% του πληθυσμού να πλησιάζει τα όρια της φτώχιας, ενώ κάποιες 500 οικογένειες αύξησαν τα πλούτη τους.  

            Κάποιοι τρίτοι  αρχίζουν, τελευταία, να μιλούν για «δημοκρατική παραγωγική ανασυγκρότηση», με σκοπό την αυτάρκεια, τη δημιουργία πλεονασμάτων στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και τη δικαιότερη κατανομή του πλούτου. Στις κυρίαρχες οικονομικές λογικές, ο όρος «δημοκρατική οικονομία» είναι άγνωστος ή αποκλεισμένος, κι αυτό απορρέει από την άρνηση τους στην ύπαρξη δημοκρατίας, ως διαδικασία και ως πολίτευμα.  Κάποιοι δεν θέλουν ν’ ακούσουν το μήνυμα από το παρελθόν του Θαλή του Μιλήσιου: «Η δημοκρατία είναι το πολίτευμα με τους λιγότερους πλούσιους και τους λιγότερο φτωχούς». Η δημοκρατική παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, η καταπολέμηση της ανεργίας και της φτώχιας, η αύξηση της ευημερίας και η δίκαιη κατανομή και αξιοποίηση του πλούτου σκοντάφτει σε σωρεία διεθνών δεσμεύσεων, που υπόγραψε  το υποτελές κομματικό κατεστημένο, καθ’ υπαγόρευση μιας αντεθνικής και εξαρτημένης τάξης υπερπλούσιων. Ο εχθρός, όμως, που, κάθε φορά, εμποδίζει την εφαρμογή μιας άλλης λύσης βρίσκεται εντός των τειχών και βρίσκεται απλωμένος σε κάθε γωνιά αυτής της πατρίδας. Αν νομίζει κάποιος ότι αυτό δεν συμβαίνει, ας αναρωτηθεί κι ας απαντήσει μόνος του στο ερώτημα: Σε τι χρησιμεύουν στους διεθνείς οικονομικούς κολοσσούς, οι κοινοπραξίες, με «Έλληνες» επιχειρηματίες; Το είδαμε στην εκχώρηση των αεροδρομίων, στις Σκουριές και σε τόσα άλλα έργα. Κάποιοι ξένοι χρειάζονται μια ασήμαντη σε αριθμό 5η φάλαγγα, για να τους "ανοίγει το δρόμο".  

            Ό,τι εμποδίζει αυτό που θα αποφασίσουμε, από κοινού και, δημοκρατικά, θα καταργηθεί, με αποφάσεις του λαού. Ό,τι πουλήθηκε και είναι ζωτικής σημασίας για την άμυνα και τη ζωή μας θα αποδοθεί στο λαό. Η εποχή των συνθημάτων, των ψεμάτων και του κενού πολιτικού λόγου τέλειωσε. Είναι η ώρα, που ο πολιτικός λόγος πρέπει να συνοδεύεται από πράξεις και παραδείγματα. Η "παραγωγική ανασυγκρότηση" είναι ψεύτικο και στείρο σύνθημα, για όσους το υπόσχονται και διεκδικώντας τη διακυβέρνηση της χώρας, λένε ότι θα ξεκινήσει, από τη στιγμή που θα γίνουν κυβέρνηση. Όποιος αποπειραθεί να βγει από το μαντρί, απροετοίμαστος και με το νόμισμα στα χέρια τραπεζιτών, που ανά πάσα στιγμή απειλούν με capital control, είναι, απλώς, ψεύτης. Όσοι υπόσχονται έξοδο από την ευρωζώνη και μετά ανασυγκρότηση, πάλι, λένε ψέματα ή οδηγούν προς την καταστροφή. Στο μεσοδιάστημα "εξόδου- ανασυγκρότησης" θα έχουμε χάσει, ακόμα και ελληνικό έδαφος. Ο εχθρός, που κάποιοι εξακολουθούν να τον αποκαλούν "εταίρο", είναι αδίστακτος και ή αντιμετωπίζεται, από τώρα, ή δεν αντιμετωπίζεται. 

Πρέπει, πρώτα, να αποκαλυφθεί, διεθνώς, η απάτη τους και η ολιγαρχική τους δομή, και, από τώρα, να ξεκινήσει να προετοιμάζεται, να ενημερώνεται και να συμμετέχει ο λαός στη θωράκιση του, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Τα εύκολα συνθήματα είναι για τον κοινοβουλευτισμό και για την καρέκλα κάποιων μέσα στη Βουλή. 

            Θα σταθούμε, σήμερα, μόνο στη δημοκρατική παραγωγική ανασυγκρότηση, και θα φέρουμε ως παράδειγμα την Κεφαλονιά -μια και εδώ ζούμε-  αντιπροσωπευτικό δείγμα της ελληνικής πραγματικότητας. Ο καθένας στον τόπο του μπορεί να διακρίνει, χειροπιαστά, ελαττώματα, δυνατότητες, ανάγκες και ευκαιρίες, καλύτερα από κάθε επαγγελματία πολιτικό.

ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ

            Μια ολιγομελής ομάδα επιχειρηματιών έχει ανάγκη, για την επιβίωση και τον πλουτισμό της, τοπικούς, περιφερειακούς και κεντρικούς κρατικούς θεσμούς, και, γι’ αυτό, παρεμβαίνει στην πολιτική, για την διαμόρφωση πολιτικών συσχετισμών, που την ευνοούν. Για την επίτευξη προσωπικών ωφελημάτων, έχει δημιουργήσει ή ενσωματώσει ένα πελατειακό και δορυφορικό σύστημα επιχειρηματιών και μισθωτών, οι οποίοι, επίσης, έχουν ανάγκη το κράτος, είτε για ένα μισθό είτε για κέρδη, αλλά και πάλι, όλοι μαζί παραμένουν ελάχιστοι. Δεν χρειάζεται οποιαδήποτε αναφορά σε ονόματα, γιατί όλοι το ζούμε. Η ιστορία με τις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες είναι ενδεικτική.

            Οι υπόλοιποι, ένα τεράστιο πλήθος άνεργων, μισθωτών, αγροτών, υπερχρεωμένων, αλλά και ικανών επιχειρηματιών, κινείται, χωρίς ιδιαίτερο σκοπό και ως έτυχε. Δίχως καμία σύνδεση της πολιτικής τους συμπεριφοράς, με πραγματικά συμφέροντα, επηρεαζόμενο από ιδεοληψίες, ιδεολογήματα και συμπτωματικές προσωπικές σχέσεις, περιφέρονται, άσκοπα, επιτρέποντας σε οργανωμένες μειοψηφίες να λυμαίνονται τις ζωές των ανθρώπων και τους πόρους του τόπου. Η πλειοψηφία των ανθρώπων αυτών - φτωχών ή ευημερούντων – δεν εξάρτησε και δεν εξαρτά την ζωή και τη δουλειά της, από μια κάποια σχέση με το κράτος. Στηρίζονται στις ικανότητες και το μόχθο τους και, απλώς, υφίστανται τις αρνητικές ή και οδυνηρές συνέπειες τοπικών και κεντρικών πολιτικών. Εμποδίζονται να αναπτύξουν δράσεις, που μπορούν να τους οδηγήσουν σε μια αξιοπρεπή ζωή, ανάλογη με τους κόπους, την ικανότητα και την προσφορά τους. Αλλά, ενάντια σ' αυτό, ουδέν πράττουν. Ο συμπατριώτης σοφός Ζήσιμος Λορεντζάτος μιλούσε για το «Χαμένο Κέντρο» του Ελληνισμού. Απωλέσαμε την ταυτότητα, τη γλώσσα της κοινωνικής μας ενδοσυνεννόησης και τον τρόπο μας, που ήταν εξ ίσου μεταφυσικός και φυσικός, μικρός και Μέγας. Εγκλωβιστήκαμε σ' ένα δυτικοφερμένο ατομικισμό, που για κάποιους είχε θετικά αποτελέσματα, κάποιων άλλων, η κρίση σάρωσε τους κόπους μιας ζωής, αλλά, σήμερα, όλα και όλοι απειλούνται πολύπλευρα, από κείνους που κατέχουν και μοιράζουν τα φύλλα μιας σημαδεμένης τράπουλας. 

Οι επιπτώσεις από την αδράνεια θα είναι μεγάλες, ακόμα, και για κείνους που νομίζουν ότι βρίσκονται πολύ πάνω από την «κόκκινη γραμμή» της φτώχιας. Δεν θα επικαλεστώ ηθικά ζητήματα και δεν θα καταγγείλω κανέναν για αδιαφορία στον ανθρώπινο πόνο. Πολλοί είναι αυτοί που ενδιαφέρονται για τον πάσχοντα και, την ίδια στιγμή, συνεισφέρουν, πολιτικά, στη διατήρηση της αθλιότητας, που παράγει τη φτώχια. Άλλοι αντέχουν να βλέπουν τον κόσμο να γκρεμίζεται, γύρω τους κι , ίσως, να χαίρονται, που δεν έχουν γκρεμιστεί οι ίδιοι. Τα παραδείγματα του κινδύνου, που παραμονεύει για όλους είναι πολλά και θα αναφέρω μόνο ένα. Το πέρασμα του ΔΝΤ από την Τουρκία, έφερε «ανάπτυξη», αύξηση του ΑΕΠ, ένταξη της Τουρκίας στους G20, αλλά, παράλληλα, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι αρνητικό, η αύξηση του ΑΕΠ στηρίχτηκε σε ξένες επενδύσεις, οι κρατικές επιχειρήσεις πουλήθηκαν σε ξένους και η πλειοψηφία του λαού παραμένει φτωχή, παρά τον φυσικό πλούτο και την υψηλή παραγωγή της χώρας.  Σε αντίθεση με την Τουρκία, που οι μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες ανήκουν σε ξένες εταιρείες, κυρίως γερμανικές θυγατρικές τουριστικών κολοσσών, στην Ελλάδα -και στην Κεφαλονιά, που έχουμε για παράδειγμα,- τα ξενοδοχεία, μικρά και μεγάλα, ανήκουν σε πλήθος ντόπιων. Ως πότε;

Με  τη γερμανική TUI και άλλες μεγάλες εταιρείες να ελέγχουν τον εισερχόμενο τουρισμό, με ξένες αεροπορικές εταιρείες να ελέγχουν τη μεταφορά τους, με το αεροδρόμιο να έχει παραδοθεί, με ευτελές τίμημα, σε κρατική γερμανική εταιρεία, με το τοπικό συνδικαλιστικό και πολιτικό σύστημα να κάνει πλάτες στην κατάσταση της εξάρτησης από ξένους, ως πότε θα μένουν σε ελληνικά χέρια οι ξενοδοχειακές μονάδες; Η απάντηση είναι απλή: Ως ότου αποφασίσουν οι κυρίαρχοι του παιχνιδιού. Ως τότε, θα συνεχίζουν να καθορίζουν τις τιμές και να ελέγχουν όλες τις παραμέτρους του τουριστικού προϊόντος.

            Το γιατί η κεντρική πολιτική σκηνή αποσαθρώνει την οικονομία και καταστρέφει τους ανθρώπους είναι γνωστό. Το γιατί η τοπική πολιτική σκηνή ενεργεί, με τρόπο υποτακτικό, θα το καταλάβουμε αν δούμε ποιοι επωφελούνται, από την εξάρτηση. Σε κεντρικό και σε περιφερειακό επίπεδο, την Ελλάδα κυβερνά μία επιχειρηματική τάξη, που έχει συνδέσει τις τύχες της και την κερδοσκοπία της, με την εξυπηρέτηση ξένων συμφερόντων.

Το θέμα είναι τι κάνουν οι υπόλοιποι, που είναι οι πολλοί, και αρκούνται στο να μαζεύουν ό,τι περισσεύει -όσο μεγάλο κι αν είναι αυτό. Σέρνονται, πολιτικά και οικονομικά, πίσω απ’ όσους, επί δεκαετίες, αναπαράγουν τη μετριότητα, αδιαφορούν για τη φτώχεια και δείχνουν ανικανότητα. Στην καλύτερη περίπτωση, οι «πολιτικοί των έργων» άφησαν πίσω τους, μια μαρίνα κλειστή, ένα συνεδριακό κέντρο στην Άσο κλειστό, ένα αρχαιολογικό μουσείο, με δήθεν ενισχυμένη αντισεισμική θωράκιση, κλειστό, ένα «θαλασσόμυλο» ρημαδιό, ένα χειροτεχνικό κέντρο κλειστό, παρατημένα  και ημιτελή λιμάνια στον Πισαετό και στον Κατελειό, μισοφτιαγμένο το δρόμο της Κρανιάς, απειλούμενα με διακοπή εργασιών και χρηματοδότησης τα έργα του Χάρακα, του Γηροκομείου και της γέφυρας, μια πινακοθήκη, που έγινε γραφείο δημάρχου, ένα κτήριο στον Αίνο που πάσχει, λειτουργικά, με τον Εθνικό Δρυμό να απειλείται από υπερβόσκηση και τα ερείπια του πρόσφατου σεισμού να περιμένουν. Και τόσα άλλα …

 Όλα αυτά συμβαίνουν, γιατί ξεχάσαμε την ελληνική σημασία της λέξης «δημοπρασία». Τα κουφάρια των «δημοπρατημένων» έργων, που άφησαν πίσω τους οι εργολαβικές εταιρείες, ελάχιστα ωφέλησαν τον τόπο, ακόμα, και κατά τη διάρκεια της κατασκευής τους. Κι αυτό γιατί  δημοπρασία, στα ελληνικά, πάει να πει: Βάζω το Δήμο να πράττει – να αποφασίζει, να εργάζεται και , φυσικά, να επωφελείται.

Άλλα μικρά παραδείγματα:

            Στη Μελισσάνη, απ’ όπου περνά το άπαν των επισκεπτών, παρ’ όλα όσα ακούγονται, δεν βάζουν ένα εύκολο και ασφαλές σύστημα έκδοσης εισιτηρίων και το «σπηλαιολογικό πάρκο» είναι όνειρο της δεκαετίας του 80. Και στο δημοτικό τουριστικό κατάστημα της Μελισάνης το τοπικό προϊόν υπάρχει, μόνο ως δείγμα. Αυτά συμβαίνουν την ώρα, που οι παραγωγοί, οι χειροτέχνες και οι καλλιτέχνες εξαιρετικών προϊόντων και δειγμάτων σύγχρονης τέχνης και πολιτισμού δεν έχουν πού να διαθέσουν το προϊόν τους και η πλειονότητα βρίσκεται κάτω από τα όρια της φτώχιας. Η κοινωνική αδιαφορία και η έλλειψη αλληλεγγύης και αλληλοϋποστήριξης ξεκινά από την κορφή και διαπερνά όλο το κοινωνικό φάσμα και τα μαγαζιά «λαϊκής τέχνης» και τουριστικών ενθυμημάτων σερβίρουν προϊόντα Άπω Ανατολής και άλλων εξωτικών τόπων, για αναμνηστικά Κεφαλονιάς. Και την ίδια ώρα, ο χώρος στο μπαστούνι των κρουαζιεροπλοίων είναι γραφεία, αντί η πρώτη εικόνα της Κεφαλονιάς και χώρος πρώτης προβολής της τοπικής αγροτικής, βιοτεχνικής, και καλλιτεχνικής παραγωγής. Πρόσφατα, οι χειμαζόμενοι ξυλογλύπτες του τόπου, στην απελπισία τους, προκάλεσαν μία εκπομπή, με προσκαλεσμένους τους καθ’ ύλην αρμόδιους τοπικούς παράγοντες. Ουδείς προσήλθε. Αυτά και άλλα πολλά…

              Με   αυτά τα δεδομένα, όσο μένουμε παθητικοί, όσο δεν θυμόμαστε αυτό που ήταν και μπορεί να γίνει, ξανά, η Ελλάδα, ας περιμένουμε τον αργό θάνατο μας.

            Υπάρχει τρόπος αναστροφής, αρκεί ν’ αρχίσουμε να συζητάμε, για μια δημιουργική και παραγωγική ενότητα, στη βάση της αλληλεγγύης, της συνεργασίας και της επινοητικότητας, που έχουμε έμφυτα μέσα μας. Οι Έλληνες είναι από τους πλέον σκληρά εργαζόμενους στη γη, αλλά ο πλούτος, εξ αιτίας μιας πολιτικής αθλιότητας, πάει αλλού και σε λίγους. Ας κάμει ο καθένας από μισό βήμα, για να πλησιάσουμε ο ένας τον άλλον. Ας ξανασκεφτούμε τι είναι αυτό που κάνουμε κι αν μας αρέσει αυτό που ζούμε. Όσοι ζουν, ακόμα, σε όαση μέσα στην έρημο, να μη ξεχνάνε ότι η έρημος σηκώνει σκόνη, που μπορεί να σκεπάσει τις ατομικίστικες οάσεις.

Ας μην περιμένουμε από άλλους. Όλα στο χέρι μας είναι. Όσοι πιστοί, ας δηλώσουν συμμετοχή. Το επόμενο βήμα είναι η εκπόνηση βιώσιμων και κερδοφόρων σχεδίων, για όσο γίνεται περισσότερους ανθρώπους. Μπορούμε. Ο κάθε τόπος είναι η Ελλάδα μας. Ο κάθε τόπος είναι οι άνθρωποι του.

Γιάννης Κων. Κρούσος

Φαρακλάτα Κεφαλονιάς

30/08/2015