Κωνσταντίνος Δ. Καραβίδας και Κοινοτισμός

Τις τελευταίες μέρες ασχοληθήκαμε με τις βάρβαρες αντιγραφές του τευτονικού εθνικισμού, οι οποίες μαζί με τις ιδεολογίες που πήγασαν από το "Κοινωνικό Συμβόλαιο" συγκροτούν το ιδεολογικό στήριγμα του παγκόσμιου ολιγαρχικού καθεστώτος και των ολιγαρχικών υπηρετών του.  Δυο τρεις ιδεολογίες είναι οι κυρίαρχες, που προσφέρει το καθεστώς για να διαλέξουμε. Λες και δεν υπάρχει τίποτα άλλο. Λες και το πνεύμα δεν "πνεί όπου θέλει" ή η σκέψη δεν είναι ανεμόεσσα. Κουτάκια  στριμώγματος και στέρησης της ελεύθερης σκέψης είναι τα "συστήματα" τους. Στρίμωγμα και θάνατος ζωής.  Αποκρύπτουν, συστηματικά,  την ουσία, τα νοήματα και όσα έχει δημιουργήσει η ελληνική γλώσσα και σκέψη στο πέρασμα των αιώνων.  Σα να μην υπάρχει τίποτα άλλο, παρ' εκτός αυτά που σου προσφέρουν οι κατασκευαστές νεόδμητων και παλιών κομμάτων. ***

Θα πρέπει να αναζητήσουμε τις ρίζες της κατάστασης στον τρόπο που δημιουργήθηκε το νεοελληνικό κράτος, σαν προτεκτοράτο ξένων δυνάμεων . Θα αρκεστούμε να αναφέρουμε πως στη θέση των οραμάτων του Ρήγα Φεραίου και του Ανωνύμου του Έλληνος, αλλά και του Καποδίστρια, του Κολοκοτρώνη και του Μακρυγιάννη, ο ελληνικός εθνικισμός του κράτους - προτεκτοράτου κατασκευάστηκε με τον γνωστό επιδερμικό τρόπο των "ελληνολατρών" βαυαρών.

Ο ελληνικός δρόμος της πολιτικής δεν είναι "εθνικός" δρόμος. Δεν αφορά ένα έθνος, αλλά τον κόσμο. Είναι ο δρόμος του κόσμου. Η Κοινότητα στη θέση της κοινωνίας, σαν ισορροπία συμφερόντων, ταξικών, ατομικών και άλλων, στη βάση συμβολαίων, πρωτοκόλλων και συμβάσεων. Κοινό χαρακτηριστικό των κοινωνικών συμβολαίων είναι πως ποτέ αυτά δεν είναι επιλογή της κοινωνίας των πολιτών και εφ εξής, ελληνοποιώντας και διορθώνοντας έννοιες και σημασίες θα λέμε η Κοινότητα των Πολιτών.

Πολλές είναι, αλλά δύο θα ξεχωρίσουμε σήμερα από τις μεγάλες προσφορές των ελλήνων στην παγκόσμια πολιτική κοινότητα: 

Θα χρησιμοποιήσουμε την Σιμόν Βέιλ, για να πούμε: Χριστιανισμός και Δημοκρατία. Δημοκρατία και Χριστιανισμός.

Δεν σκοπεύουμε να κάνουμε ηθική ανάλυση του θέματος και το πόσες ερμηνείες μπορούν να γίνουν γύρω του.  Για τις ανάγκες του άρθρου, και πέρα από παραχαράξεις, επιλογές, αιρέσεις και καθεστωτικές υιοθεσίες, η ουσία συνίσταται 1. από την πόλη, στην οποία οι πολίτες αποφασίζουν, δίχως μεσολαβητές και αντιπροσώπους και 2. την ενίσχυση των δεσμών των ανθρώπων , με την έννοια της κοινοτικής αγάπης , συνεργασίας, κοινοκτημοσύνης.

Τα δύο αυτά νοήματα σαρώθηκαν, όταν τα σπουδαία και μεγάλα  έγιναν σημασίες εξυπηρέτησης ολιγαρχικών και μοναρχικών  καθεστώτων.

Κοινοτισμός είναι το θέμα μας , όρος που εμπεριέχει τηην εκκλησία του δήμου και του Χριστού, τη δημοκρατία και την αγάπη.

Κοινοτισμός σε αντιδιαστολή με την κοινωνία. Ο καθένας δίνει το δικό του νόημα, αλλά αν θέλουμε να αποφύγουμε καταστροφές, καλό είναι να αρχίσουμε να ψαχνόμαστε.

Δεν θα μιλήσουμε εμείς για τον "Κοινοτισμό". Ας πάτε σε ένα αφιέρωμα που "εμπλέκει" τον Παπαδιαμάντη με τον Καραβίδα, τους Συνεταιρισμούς, την ορθοδοξία και τη δημοκρατία με τις κοινότητες των ελλήνων και το πώς επιβίωσαν στα χρόνια της σκλαβιάς.

ΣΚΛΑΒΙΑ έχουμε και σήμερα, στη χειρότερη μορφή της. Δεν πρόκειται για ένα από τα νεωτερικά τέρατα. Εϊναι ένα καινούργιο τέρας.

Ο "Κοινοτισμός" είναι μια έννοια που μελετήθηκε , αρκετά ,από τον πιο κάτω κύριο:

Ο Κωνσταντίνος Καραβίδας γεννήθηκε στην Κεφαλονιά το 1890. Ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στην Πάτρα και σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 1908 έως το 1912, κατά τη διάρκεια των σπουδών του στη Νομική,  έλαβε μέρος στους αγώνες για το Δημοτικισμό με ηγέτες τους Αλέξανδρο Δελμούζο, τον Φίλιππο Δραγούμη και άλλους. Υπηρέτησε στους Βαλκανικούς Πολέμους το 1912 στην Αετορράχη και το 1913 στις μάχες του Κιλιντίρ, της Δοϊράνης και της Στρώμνιτσας και στο Πέτσοβο. Το 1914 αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μετά την αποφοίτηση του προσλήφθηκε ως ακόλουθος νομαρχίας και υπηρέτησε στη Νομαρχία Ναυπλίου.
Το 1917 προσέρχεται στο Εθνικό Κίνημα Θεσσαλονίκης.  Υπηρέτησε σε διάφορες θέσεις και για ένα διάστημα βρέθηκε στο Πολιτικό Γραφείο του Ελευθέριου Βενιζέλου. Λίγο αργότερα τοποθετήθηκε στη Γενική Διοίκηση Μακεδονίας με αρμοδιότητες σε ζητήματα εποικισμού έως το Σεπτέμβριο του 1920. Μετά την παραίτηση του από τη Γενική Διοίκηση Μακεδονίας το 1920 και έως το 1926 ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία αρθρογραφώντας σε διάφορα έντυπα.  Στις αρχές του 1922 βρέθηκε στην  Ύπατη Αρμοστεία Σμύρνης με την ιδιότητα του δημοσιογράφου. Για ένα μικρό διάστημα πριν τη μετάβαση του στη Σμύρνη διετέλεσε επίσης διευθυντής του περιοδικού  ‘Πολιτική Επιθεώρησις’ του Ίωνος Δραγούμη, που εξέδιδε τότε ο αδελφός του Φίλιππος Δραγούμης. Μετά την επιστροφή του από τη Σμύρνη και μέχρι το 1924 ο Κωνσταντίνος Καραβίδας εξέδιδε μαζί με το Ντίνο Μαλούχο το περιοδικό ΄Κοινότης’. Από το 1926 έως το 1930 εργάστηκε ως τμηματάρχης του Υπουργείου Εξωτερικών στη Βόρεια Ελλάδα με αρμοδιότητες σε ζητήματα εποικισμού.  Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ο Καραβίδας  συνέταξε  πλήθος εκθέσεων και υπομνημάτων για το προσφυγικό ζήτημα, τον εποικισμό και την ανταλλαγή των πληθυσμών.  To 1932 προσλήφθηκε στην Αγροτική Τράπεζα. Ασχολήθηκε με την οργάνωση των έργων εγγείων βελτιώσεων σε μικρές κοινότητες σε όλη την επικράτεια.  Οι εκθέσεις και τα υπομνήματα του για τα εγγειοβελτιωτικά έργα αποτελούν ένα μεγάλο κομμάτι του αρχείου του. Συνταξιοδοτήθηκε από την Αγροτική Τράπεζα  το 1953. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής ήταν από τα ιδρυτικά μέλη  της ‘Δημοκρατικής Ομάδας.’ Την περίοδο της Κατοχής συμμετείχε ενεργά στην έκδοση της παράνομης αντιστασιασικής εφημερίδας ‘Ο Δημοκράτης’.
Το πλούσιο συγγραφικό του έργο περιέχει μελέτες,  συλλογές ποιημάτων και διηγήματα. Μερικά από τα αυτοτελή δημοσιευμένα συγγράμματά του: Εύρωπος (1925), Δωρικόν Άσμα (1926), Η Μακεδονοσλαβική Αγροτική Κοινότης (1926), Η πύκνωσις των αγροτικών μας πληθυσμών (1927), Σοσιαλισμός και Κοινοτισμός (1930), Αγροτικά (1931). Ο Καραβίδας έχει επίσης δημοσιεύσει σειρά άρθρων σε πολλές εφημερίδες με ποικίλη θεματογραφία.
Πέθανε το  Μάρτιο του 1973 έπειτα από μακρά ασθένεια. Ο Κωνσταντίνος  Καραβίδας ήταν παντρεμένος με την Τούλα Μ. Κωτσάκη με την οποία απέκτησαν μια κόρη τη Ζωή, σύζυγο του Κ. Π . Καλλιγά.

--------------------------

*** Ρήγας φεραίος, Καποδίστριας, ο Ανώνυμος Έλλην και πολλοί άλλοι της εθνεγερσίας οραματίζονταν μια Ελλάδα των βαλκανίων. Σε υπόμνημα της 18ης Απριλίου 1819, ο Καποδίστριας προτείνει να θεμελιωθεί η φιλική Εταιρεία «ουχί επι της εθνότητος, αλλ’ επί της ευρείας και ζώσης ορθοδόξου εκκλησίας» [Χρ. Παπαδόπουλου , Η εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως και η Μεγάλη επανάστασις του 1821., ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑ (1950) σ. 316]. 

Τον Απρίλιο του 1828 μία ενέργεια του Καποδίστρια, φανερώνει το ενδιαφέρον του για Ρωμαίικη λύση του ανατολικού ζητήματος. Υποβάλλει στον τσάρο Νικόλαο σχέδιο του, που προέβλεπε την αναδιοργάνωση της της Βαλκανικής σε Ομοσπονδία πέντε επαρχιών (Ελλάδος , Ηπείρου , Μακεδονίας , Σερβίας και Δακίας ) με ελεύθερη πόλη την Κωνσταντινούπολη. Η προσπάθεια αυτή συνιστά οφθαλμοφανώς παραλλαγή του βαλκανικού σχεδίου του Ρήγα. (δεν μπορούμε παρα να επισημάνουμε την ομοιότητα του σχεδίου αυτού και με την οργάνωση της Ελβετίας σε ομόσπονδα καντόνια) Το καποδιστριακό σχέδιο, βέβαια , απορρίφθηκε με την συνθήκη της Αδριανουπόλεως (14.9.1829) [M.S. Anderson, The Eastern Question, London 1966 σελ 71]

------------------------------------------

Εικόνα Δον ΨΥΧΩΤΗΣ