Ο κ. Γιάνης Βαρουφάκης και οι BRICS

Ο κ. Γιάνης Βαρουφάκης έχει αναδειχθεί στον άνθρωπο που αποστομώνει  τα τηλεοπτικά παπαγαλάκια του ΔΝΤ, της ΕΚΤ και της συνάθροισης αυτών σε Τριάδα(Τρόικα).

Το πρόσωπο και οι σκέψεις του τιμώνται και διεθνώς. Είναι από τις ελάχιστες φωνές της Ελλάδας που γίνονται αξιοπρόσεκτες εκτός των συνόρων. Προεκλογικά τον τίμησε, με καλά λόγια, και ο κ. Τσίπρας:

• «Μίλησα μαζί του και μου είπε ότι, αν και δεν θα ήθελε να είναι υποψήφιος, θέλει να συμβάλει όσο μπορεί με τις γνώσεις και την εμπειρία του στον αγώνα που κάνουμε για τη νίκη στις ευρωεκλογές και τη μεγάλη αλλαγή που έχει ανάγκη η Ευρώπη και ο τόπος».

Μας αρέσει και η εισαγωγή που κάνει ο ίδιος στο βιογραφικό του:

• Διδάσκει οικονομική θεωρία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών προσποιούμενος έντεχνα τον οικονομολόγο.

Ανήκει σε  εκείνους τους λίγους, που, ορθώς, λέγει ότι η "επιστήμη" που διδάσκει δεν είναι επιστήμη. Στην αυτοπαρουσίαση του, έχει και κάτι από το στοιχείο του αντάρτη, που, επίσης, μας αρέσει:

• Μεγαλύτερό του κατόρθωμα θεωρεί ότι το 2005 η Αυστραλιανή κυβέρνηση αναγκάστηκε να περάσει ειδική τροπολογία από την Ομοσπονδιακή Βουλή ώστε να εξαναγκαστεί το κρατικό ραδιόφωνο να καταργήσει εβδομαδιαία του εκπομπή.

 Προσωρινά, θα αφήσουμε μετέωρο το ερώτημα, σε τι έγκειται ο ριζοσπαστισμός του κ. Βαρουφάκη. Θα τον προσεγγίσουμε, λίγο πιο κάτω, με ένα παράδειγμα από τη διεθνή πολιτική σκηνή.

Μετά την προσθήκη της Νότιας Αφρικής(South Africa), οι ΒRIC(Bραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα) έγιναν BRICS.

Πρόσφατα(17 Ιουλίου 2014), οι BRICS έλαβαν σημαντικές αποφάσεις σε διάσκεψη που έγινε στη Φορταλέτσα της Βραζιλίας.

Αποφάσισαν την ίδρυση Τράπεζας Ανάπτυξης και Κοινού Αποθεματικού Ταμείου, δύο οργανισμούς αντίστοιχους με την Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το ενιαίο απόθεμα συναλλάγματος θα έχει 100 δις δολάρια και δηλωμένο στόχο να προστατέψει τα μέλη των BRICS  από ξαφνική έλλειψη ρευστότητας. Με άλλα λόγια, δεν θα χρειάζεται να προσφεύγουν στο γνωστό ΔΝΤ, με τους γνωστούς όρους.

Το Ίδρυμα θα έχει την έδρα του στην Κίνα. Το μερίδιο της Κίνας στο κεφάλαιό του θα είναι 41%, της Ρωσίας, Βραζιλίας και Ινδίας από 18% και της Νότιας Αφρικής 5%.

Η Τράπεζα Ανάπτυξης θα έχει κεφάλαιο 40 δις δολάρια και σκοπός του είναι η χρηματοδότηση προγραμμάτων υποδομών εκτός των χωρών - μελών.

Το επίσημο όργανο ειδήσεων "Ρωσία Τώρα" δίνει σε σειρά ενημερωτικών άρθρων τα στοιχεία και το νόημα της συμφωνίας, χωρίς να κρύβει τις προθέσεις της:

• Όπως δήλωσε στη διάσκεψη ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, η Τράπεζα Ανάπτυξης της BRICS και το αποθεματικό Ταμείο θα βοηθήσουν ώστε οι χώρες της ομάδας να καταστούν λιγότερο εξαρτώμενες από την οικονομική πολιτική των χωρών της Δύσης.

Δεν είναι τυχαία η χρονική σύμπτωση της συμφωνίας με την κήρυξη στρατιωτικού και οικονομικού πολέμου της Δύσης κατά της Ρωσίας.

Η Είδηση πέρασε στα ψιλά των επίσημων και χειραγωγημένων ελληνικών ΜΜΕ. Ο σχολιασμός εξαντλείται στην αναπαραγωγή ουδέτερου, χλιαρού έως παγωμένου σχολιασμού διεθνών πρακτορείων. (ΑΝΤ1,  ΒΗΜΑ (Reuters), BHMA (Bloomberg), ΗΜΕΡΗΣΙΑ , ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, CAPITAL ).

Δεν μπορεί, όμως, να κρυφτεί το μήνυμα: Η σύγκρουση είναι πολιτική.

Στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν, ο Μοράλες της Βολιβίας είχε διακηρύξει την αναγκαιότητα ενός Ταμείου και μιας Τράπεζας των λαών. Ήταν κάτι που θάφτηκε από "επίσημα" και "αντιστασιακά" ΜΜΕ.  Επίσης, δεν υπάρχει, για τα επίσημα ΜΜΕ, η είδηση ότι ο Φιντέλ Κάστρο έκανε δηλώσεις:

• “Εάν ο ιμπεριαλισμός ξεκινήσει τον παγκόσμιο, καταστροφικό πόλεμο, τότε Ρωσία και Κινα θα πρέπει να ενωθούν, να ηγηθούν ενός Νέου Κόσμου, ώστε να διασφαλίσουν την επιβίωση του ανθρώπινου είδους”!

(Να θυμίσουμε ότι, πρόσφατα, η Ρωσία χάρισε το 90% του χρέους της Κούβας προς αυτήν).

Φυσικά, δεν υπάρχει κανένας σχολιασμός από τους γνωστούς αναλυτές - παπαγαλάκια.  Είναι πολύ βαρύ το θέμα για τα κυβικά τους και, προφανώς, δεν έχουν λάβει οδηγίες.

Πού κολάει σε όλα αυτά ο κ. Γιάνης Βαρουφάκης; Απλούστατα, περιμέναμε, τουλάχιστον, κάποιο σχόλιο από έναν άνθρωπο, που έχει κάμει μείζον θέμα τις παγκόσμιες ανισορροπίες.

Η διαχείριση του χρέους των κρατών και οι διεθνείς ανισορροπίες στα κρατικά πλεονάσματα - ελλείμματα είναι Το θέμα του.

Ο βασικός άξονας της συλλογιστικής του, όπως παρουσιάζεται και στο βιβλίο του "Ο Παγκόσμιος Μινώταυρος, Οι πραγματικές αιτίες της Οικονομικής Κρίσης", έχει ως βασική αιτία και σημείο εκκίνησης της κρίσης την εμφάνιση, στα τέλη της δεκαετία του 60, των δύο ελλειμμάτων των ΗΠΑ(στον κρατικό προϋπολογισμό και στο εμπορικό ισοζύγιο). Στην επιμονή τους οι ΗΠΑ να διατηρήσουν την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία με κάθε τρόπο το 1971 διέλυσαν τη συμφωνία του Breton Woods. Ο κ. Βαρουφάκης θεωρεί ότι οι ΗΠΑ είναι ο "Παγκόσμιος Μινώταυρος", το κτήνος που τρέφεται από το αίμα - χρήμα των κρατών όλου του κόσμου και μετέρχεται πολλούς τρόπους εισροής κεφαλαίων στις ΗΠΑ.

Δηλώνει νοσταλγός της συμφωνίας των συναλλαγματικών ισοτιμιών του Breton Woods, που κράτησε ζωντανή την ανάπτυξη στον κόσμο, για μια γενιά και διαλύθηκε από τον Νίξον. Δεν μπορεί να ξεχάσει την πρόταση του Κέυνς, "την πιο τολμηρή πρόταση που έχει πέσει ποτέ στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων σε μείζονα διεθνή συνδιάσκεψη", όπως γράφει:

• δημιουργία μιας Διεθνούς Νομισματικής Ένωσης και ενός ενιαίου νομίσματος για όλο τον καπιταλιστικό κόσμο, καθώς και τη δημιουργία μιας Διεθνούς Κεντρικής Τράπεζας(με όλους τους συναφείς θεσμούς που θα απαιτούσε κάτι τέτοιο).

Η πρόταση επανήλθε το 2008 από τον Dominique Strauss-Kahn, σε συνέντευξη του στο BBC. (Η "σοβαρότητα" των παγκόσμιων "ηγετών" φαίνεται από τον τρόπο και το πού καταθέτουν σοβαρές προτάσεις).

Ο κ. Γιάνης Βαρουφάκης, συγκρίνει την απορριφθείσα πρόταση του Keyns με τα σημερινά συμβαίνοντα στην Ε.Ε.:

• ...η πρόταση του Keyns πρόβλεπε θεσμούς που μπορούσαν να αποσβέσουν τους κλυδωνισμούς από τις κρίσεις που χαρακτηρίζουν τις νομισματικές ενώσεις: θεσμούς, που για κακή μας τύχη, δεν απέκτησε ποτέ το ευρώ όταν ιδρύθηκε πενήντα έξι χρόνια αργότερα. 

Ως εργαλείο λύσης όλων των διεθνών ανισορροπιών και προβλημάτων προτείνει ένα Μηχανισμό Ανακύκλωσης Πλεονασμάτων.

Το βιβλίο του κλείνει με το κεφάλαιο "Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΠΟΥ ΛΕΙΠΕΙ":

• Πολλές ελπίδες επενδύονται αυτή την εποχή(σημ. Ι: το 2011) στην Κίνα. Μπορεί ο Δράκος να αντικαταστήσει τον Παγκόσμιο Μινώταυρο ως σταθεροποιητική δύναμη που αυτή τη στιγμή λείπει; Για μια ακόμα φορά κομίζω κακά νέα.
   

Αφού εξηγήσει το γιατί η Κίνα δεν μπορεί, συνεχίζει:

• Η σταθερότητα του παγκόσμιου αλλά και του περιφερειακού καπιταλισμού πάντα απαιτούσε και πάντα θα απαιτεί  έναν Παγκόσμιο Μηχανισμό Ανακύκλωσης Πλεονασμάτων. Επομένως, το ερώτημα τίθεται ως εξής: μπορεί η Κίνα να προσφέρει τον Παγκόσμιο Μηχανισμό Ανακύκλωσης Πλεονασμάτων, εκείνον που λείπει σήμερα; Δεν βλέπω πως μπορεί να το κάνει. Τουλάχιστον, σε αυτή τη φάση της ανάπτυξης της...Ένα ευοίωνο σενάριο διαβλέπει το σχηματισμό μιας μεγάλης συμμαχίας των αναδυομένων χωρών που θα σφυρηλατήσει το νέο, de facto, Παγκόσμιο Μηχανισμό Ανακύκλωσης Πλεονασμάτων, βασισμένο σε σχεδιασμένες αμοιβαίες επενδύσεις και μεταξύ τους εμπορικές συναλλαγές.

Όπως βλέπουμε προέβλεψε τη συμμαχία των BRICS και, θεωρώντας μακρινή την προοπτική μιας παγκόσμιας συμφωνίας, ελπίζει σε μια συμφωνία ανάμεσα στους Ευρωπαίους εταίρους.

Αυτά που περιέγραψε το 2011 ο κ. Βαρουφάκης, ως πιθανότητα, συμβαίνουν τώρα. Και, μάλιστα, με μεγάλη ακρίβεια και με παραδείγματα που εμείς έχουμε παραλείψει και συμβαίνουν τώρα. 

Δεν θα έπρεπε κάτι να έχει πει;

Η άποψη ενός καλού γνώστη του θέματος είναι χρήσιμη.

---------------------------------------------

Σημ. "Ι": Υπάρχει κάτι που δεν πάει καλά με τους συλλογισμούς και τους οραματισμούς του κ. Βαρουφάκη. Και συμπαρασύρει, δημιουργώντας "υποψίες", την πολιτική του κ. Τσίπρα.

1. Ο κ. Βαρουφάκης ουδέποτε αμφισβήτησε τον "καπιταλισμό", ως τρόπο παγκόσμιας, περιφερειακής και κρατικής διαχείρισης και διακυβέρνησης. (Βάζουμε σε εισαγωγικά τη λέξη, γιατί ουδέποτε την υιοθετήσαμε ως περιγραφή κάποιου "συστήματος").

2. Γνωρίζει -και συμφωνούμε- ότι η αιτία όλων των προβλημάτων είναι θέμα αποφάσεων και όχι κάποιο αποτέλεσμα νόμων της αγοράς ή της τύχης. Γι΄αυτό και προτείνει τη λήψη άλλων - διαφορετικών αποφάσεων από τις σημερινές που είναι αδιέξοδες και καταστροφικές.

3. Η ουσία της πολιτικής του είναι η λήψη άλλων αποφάσεων από αυτούς που σήμερα αποφασίζουν. Ζητά από τους αποφασίζοντες να περιορίσουν τις δικές τους ορέξεις υπέρ του γενικού καλού και μιας σταθερότητας, που θα επιτρέψει τη διατήρηση και τη βιωσιμότητα του ίδιου μηχανισμού λήψης αποφάσεων.

4. Γνωρίζει, άριστα, τους πολιτικούς, οικονομικούς και νομισματικούς μηχανισμούς. Γνωρίζει πώς δημιουργείται το χρήμα, τα κέρδη και η φτώχεια. Δεν μας έχει απαντήσει ποτέ στο ερώτημα : πώς το χρήμα θα βρεθεί στα χέρια του λαού, ώστε να εξοφλήσει κι αυτός τα δικά του χρέη;  (Στο ίδιο ερώτημα, δεν έχει απαντήσει και ο κ. Τσίπρας, ο οποίος, επίσης, γνωρίζει τα ίδια πράγματα. "Είναι μεγάλο σκάνδαλο" ήταν η απάντηση του στη δική μας ερώτηση: "Γιατί το χρήμα να είναι ιδιωτική υπόθεση;")

5. Ο ρομαντισμός του κ. Βαρουφάκη είναι δική του απόφαση και το ποιον θα εξυπηρετήσει είναι προφανές. Οι αποφάσεις του κ. Τσίπρα δεν είναι αποτέλεσμα ρομαντικής διάθεσης.

Τι δεν καταλαβαίνετε;

Συναφές: Οι "ανάγκες του τόπου" και οι ανάγκες των ανθρώπων.