Τουλάχιστον να γνωρίζουμε ΓΙΑΤΙ πληρώνουμε
Το καπιταλιστικό σύστημα [στην Ελλάδα] αντιμετωπίζει σήμερα καταλυτικό έλλειμμα ορατότητας για το μέλλον του και επιστρέφει σε προκαπιταλιστικές μορφές «άγριας συσσώρευσης» τού πλούτου, που βασίζονται πλέον όχι στην αύξηση τής παραγωγής, αλλά στην αρπαγή, στην οικειοποίηση και παρασιτική χρήση των εισοδημάτων, με κύρια εργαλεία τον υπερδανεισμό και την καταχρέωση τής οικονομίας και των συντελεστών της. [...] Η Ελλάδα, ενώ έχει ενταχθεί στην Ευρώπη και στο σύστημα τού ευρώ, βρίσκει τα πρότυπά της εκτός τής γηραιάς ηπείρου: το υπόδειγμα τού μεγάλου και διεθνοποιημένου χρηματικού πλούτου προέρχεται από την αμερικάνικη ήπειρο, ενώ εκείνο τής εξαθλίωσης τής εργασίας από την ανατολική Ασία. Άραγε από το ευρωπαϊκό υπόδειγμα η χώρα μας προσλαμβάνει κάποιο στοιχείο; Πιθανώς εκείνο τής αλαζονείας τού μεγάλου πλούτου και τής ενοχοποίησης των θυμάτων τής φτώχειας και των κοινωνικών αποκλεισμών.
Κ. Βεργόπουλος - Η αρπαγή τού πλούτου (2005)
Τις προάλλες ο πρόεδρος του ΣΕΒ δήλωνε ότι τα κέρδη των επιχειρήσεων φτάνουν στο 5% και γι’ αυτό δεν είναι δυνατόν να μειώσουν τις τιμές πώλησης των προϊόντων τους. Δεν είμαι οικονομολόγος, ούτε έχω γνώσεις κοστολόγησης αλλά νομίζω πως δικαιούμαι να εκφράσω κάποια συμπεράσματα επικαλούμενος επίσημα στοιχεία και την απλή λογική.
Έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού
Σύμφωνα με τα στοιχεία τής ΓΓΠΣ (όπως τα δημοσιεύει η εφημερίδα «Το Βήμα») για τα εισοδήματα τού 2007
«8.110.671 φορολογούμενοι δήλωσαν συνολικά εισοδήματα 93,3 δισ. ευρώ και πλήρωσαν φόρους 8,75 δισ. ευρώ.
[…]
Αναλυτικά το προηγούμενο έτος
- 4.334.226 μισθωτοί και συνταξιούχοι δήλωσαν μέσο εισόδημα 16.123 ευρώ,
- 1.620.847 φορολογούμενοι που έχουν εισοδήματα από οικοδομές (ενοίκια) δήλωσαν μέσο εισόδημα 5.061 ευρώ,
- 686.073 βιομήχανοι και έμποροι δήλωσαν μέσο εισόδημα 13.236 ευρώ,
- 1.041.678 γεωργοί δήλωσαν μέσο εισόδημα μόλις 1.627 ευρώ κτλ.
[…]
Οι επιχειρήσεις δήλωσαν φορολογητέα κέρδη μόλις 19,42 δισ. ευρώ [και οι] φόροι που κατέβαλαν ανήλθαν σε 4,71 δισ. ευρώ.
Ας βάλουμε τα δεδομένα σε μια σειρά:
Εισοδήματα Φόροι
δισ. Ευρώ % % δισ. Ευρώ % φόρων % τού ΑΕΠ
Μισθωτοί και 69,9 64,6 64,6 6,45(1) 48 2,63
συνταξιούχοι
Ενοίκια 8,2 7,6 2,29(1) 17 0,93
Βιομήχανοι-έμποροι 9 8,3
Γεωργοί 1,7 1,6 17,5
Επιχειρηματικά 19,4 17,9 17,9 4,71 35 1,92
ΚΕΡΔΗ
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
108,2 100 100 13,45 100
==========================================================================
(1) Από τα στοιχεία τού προϋπολογισμού ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων υπολογίζεται σε 9,3 δισ. € ευρώ.
Αν συνυπολογίσουμε ότι οι μισθοί και οι συντάξεις ως ποσοστό τού ΑΕΠ είναι τής τάξης τού 31% (31,1% ήταν το 2006 -το χαμηλότερο ποσοστό στην ΕΕ) φτάνουμε στο εξής απλό συμπέρασμα:
Η πλευρά τής εργασίας η οποία καρπώνεται το 31% τού ΑΕΠ πληρώνει το 48% των φόρων εισοδήματος. Με την απλή μέθοδο των τριών, το υπόλοιπο 69% του ΑΕΠ θα έπρεπε να πληρώνει 14,3 δισ. € αντί 7 δισ. € που πλήρωσε. Απώλεια (χάρισμα για την ακρίβεια) εσόδων 7,3 δισ. € σε ένα έτος -αν δεχτούμε ότι πρέπει να υπάρχει η ελάχιστη αναλογικότητα στην κατανομή των φορολογικών βαρών. Το φαινόμενο όμως δεν παρατηρήθηκε μόνο το 2007. Επαναλαμβάνεται πολλά-πολλά χρόνια σε μια χώρα με το μεγαλύτερο δημόσιο χρέος στην ΕΕ.
Ας δούμε και τα στοιχεία τής EUROSTAT για τον πραγματικό φορολογικό συντελεστή (σελ. 33 και 34, Taxation trends in the EU)
Implicit tax rates in EU (%)
on CAPITAL on LABOUR
2000 2006 2000 2006
Δανία 36,0 44,8 41 37,1
Κύπρος 23,8 30,6 21,5 24,1
Γερμανία 28,9 23,9 40,7 39,0
Ελλάδα 19,9 15,9 34,5 35,1
ΕΕ25 33,1 33,0 37,2 36,4
Μήπως προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα ότι στην Ελλάδα το κεφάλαιο φορολογείται με το μισό ποσοστό από το αντίστοιχο ποσοστό τής ΕΕ (τα 7,3 δισ. € σε ένα έτος, που λέγαμε προηγουμένως);
Περίεργο, θα έλεγε κάποιος, αφού με κάθε ευκαιρία Τραπεζίτες, βιομήχανοι και μεγαλέμποροι κλαίγονται για τις δυσκολίες που περνούν τα τελευταία… τριάντα χρόνια. Κι όμως, για να κατανοήσεις το παράδοξο, αρκεί να διαβάσεις ότι «ενώ η Ελλάδα έχει τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στον κόσμο, τα φορολογικά έσοδα από την ναυτιλία, κατά το έτος 2007, ήταν μικρότερα από τα έσοδα που είχε το κράτος μέσω των παραβόλων που πλήρωσαν οι μετανάστες για τη νομιμοποίηση τους (!).» Ή να δεις πως ένας κατασκευαστής δήλωνε κόστος κατασκευής διαμερίσματος ίσο με την τιμή πώλησης (ενώ η πραγματική τιμή πώλησης ήταν τουλάχιστον διπλάσια).
Αν η μειωμένη συμμετοχή στα φορολογικά έσοδα είναι ένα στοιχείο, υπάρχει και κάτι χειρότερο: 6,5 δισ. € ΦΠΑ -που έχουν εισπραχθεί από τους καταναλωτές- δεν αποδίδονται στα Δημόσια Ταμεία (το 2007 έφτασαν, τελικά, στο Ταμείο τού κράτους 17,4 δισ. € ΦΠΑ).
Σε αυτά να προσθέσουμε όχι μόνο την φοροδιαφυγή αλλά και την εισφοροδιαφυγή που φτάνει στο 30% και που, τελικά, φορτώνεται για εξόφληση στον κρατικό προϋπολογισμό.
Τα «κλεμμένα»
Η Ιρλανδία ήταν μια «κέλτικη τίγρη», ένα φωτεινό παράδειγμα τού νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού για όλους μας. Εν τούτοις δεν γλύτωσε την κρίση –όπως εξάλλου όλα τα οικονομικά θαύματα: Ισλανδία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βαλτικές χώρες κ.λπ. Πώς χρησιμοποιήθηκε στ’ αλήθεια; Πώς το κεφάλαιο μπορεί να αποφεύγει την πληρωμή φόρων και εισφορών;
Εκατέρωθεν τού Ατλαντικού οι κυβερνήσεις πασχίζουν να συγκεντρώσουν έσοδα υιοθετώντας μέτρα πρωτοφανούς λιτότητας που περικόπτουν βάναυσα μισθούς, συντάξεις και υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας, και στυγνής φορολογίας.
[…] όμως και κάποιοι που έχουν αναπτύξει, με την ανοχή τού πολιτικού κατεστημένου τόσο σε ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, ανοσία έναντι τής όποιας φοροκαταιγίδας. Ο λόγος για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις
[..] πώς αλλιώς θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το γεγονός ότι μία εταιρεία που εδρεύει και έχει τον βασικό πυρήνα των δραστηριοτήτων της σε μία χώρα, τις ΗΠΑ, στην οποία ο συντελεστής φορολογίας επιχειρήσεων είναι 35%, καταλήγει να φορολογείται με συντελεστή 2,4% (!);
[…]
Πώς το επιτυγχάνουν αυτό; Πρόσφατο δημοσίευμα τού ειδησεογραφικού πρακτορείου Bloomberg αποκαλύπτει τη μέθοδο που ακολουθεί η Google. Σύμφωνα με αυτήν, η Google εκμεταλλεύεται το αμερικανικό φορολογικό πλαίσιο για να εμφανίσει τα κέρδη της στην ιρλανδική θυγατρική της. Στη συνέχεια, εκμεταλλεύεται το φορολογικό καθεστώς της Ιρλανδίας, το οποίο επιτρέπει την εν πολλοίς νόμιμη μεταφορά των εσόδων ώστε να εμφανίζονται σε φορολογικούς παραδείσους. Με αυτόν τον τρόπο παρακάμπτει τον φορολογικό συντελεστή τόσο στις ΗΠΑ (35%) όσο και στην Ιρλανδία (12,5%). Παράλληλα, όμως, τα έξοδά της φροντίζει να τα εμφανίζει σε χώρες που να τής διασφαλίζουν τη μέγιστη δυνατή -και πάντα νόμιμη- φοροαπαλλαγή! Σύμφωνα με το Bloomberg, ανάλογη στρατηγική, που θα προβλέπει τη μεταφορά των κερδών της από τις ΗΠΑ στις νήσους Κέιμαν μέσω Ιρλανδίας, σχεδιάζει για φέτος και η Facebook.
Πώς η Ιρλανδία βρέθηκε «κρεμασμένη»
[…] Επί σειρά ετών, η Ιρλανδία διαφημιζόταν ως πρότυπο προσέλκυσης ξένων κεφαλαίων και παράδειγμα περιφερειακής χώρας που πέτυχε τόνωση τής ανάπτυξής της επειδή χαμήλωσε το συντελεστή φορολόγησης (12,5%) των επιχειρήσεων. Η κρίση, όμως, αποκάλυψε την πραγματική εικόνα: Η εισροή κεφαλαίων στην Ιρλανδία ήταν πλασματική. Το φορολογικό της καθεστώς επιτρέπει την μεταφορά κερδών των πολυεθνικών χωρίς ουσιαστική επιβάρυνση σε φορολογικούς παραδείσους.
Έτσι, η Ιρλανδία έγινε σταθμός διακίνησης εταιρικών κερδών κι όχι προορισμός ουσιαστικών επενδύσεων που δημιουργούν θέσεις εργασίας και επομένως προϋποθέσεις για μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Όταν, όμως, έσκασε η διεθνής πιστωτική «φούσκα», η Ιρλανδία βρέθηκε εκτεθειμένη από την ίδια της την επιλογή: η αύξηση τού εταιρικού φόρου δεν θα είχε ουσιαστικό αντίκρισμα …
http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=12336&subid=2&pubid=72643147
Βέβαια στην Ιρλανδία οι κυβερνώντες ήταν πιο προσεκτικοί στον καταμερισμό των χρεών. Το 2009 το δημόσιο χρέος έφτανε στα 63,7% τού ΑΕΠ και το ιδιωτικό στα 960% τού ΑΕΠ. Και πάλι όμως τα χρέη θα τα πληρώσει ο «κοσμάκης» –όσο τουλάχιστον δεν αντιδρά. Δεν ήταν και δύσκολο στην ιρλανδική κυβέρνηση να φορτώσει κάποια από τα χρέη των «επενδυτών» στο κρατικό έλλειμμα εκτινάσσοντας το στο 32% τού ΑΕΠ εν μια νυκτί.
Μισθολογικά έξοδα τού κρατικού προϋπολογισμού
Είναι τής μόδας τα ΜΜΕ και τα καλοπληρωμένα παπαγαλάκια τού συστήματος να διαπιστώνουν υπερβολικά έξοδα μισθοδοσίας ΔΥ και, εν πολλοίς, να χρεώνουν εκεί τον υπερβολικό κρατικό δανεισμό.
Μια ματιά στον Προϋπολογισμό (οικ. έτος 2009):
Κατηγορία ΔΥ σε εκατ. Ευρώ Μέσες μικτές ετήσιες αποδοχές (€)
Αμοιβές πολιτικών υπαλλήλων 11.806
(τακτικοί και ΙΔΑΧ)
Αμοιβές υπαλλήλων ορισμένου χρόνου 502
Πρόσθετες και παρεπόμενες παροχές 1.562
Σύνολο μισθών πολιτικών ΔΥ 13.870 21.338
Αμοιβές ένστολων 4.459 44.590
Συντάξεις πολιτικών υπαλλήλων 3.525 16.100
Συντάξεις στρατιωτικών, ΕΛΑΣ κλπ 2.210 20.780
Τα στοιχεία τού παραπάνω πίνακα είναι σε προσέγγιση και ταυτόχρονα ενδεικτικά τής κατανομής των μισθολογικών εξόδων (μισθών και συντάξεων) τού Δημοσίου. Για τις μέσες αποδοχές (που υπολόγισα εγώ) έχω υποθέσει ότι οι πολιτικοί ΔΥ ανέρχονται στους 650.000 και οι ένστολοι στις 100.000. Οι πολιτικοί συνταξιούχοι ΔΥ είναι γύρω στις 220.000 και οι ένστολοι γύρω στις 106.000.
Μεγαλύτερη αξία, όμως, έχει το ποσοστό μισθών και συντάξεων ΔΥ ως ποσοστό τού ΑΕΠ. Σύμφωνα με τα στοιχεία τού Προϋπολογισμού (ΕΙΣΗΓΗΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ, Κεφάλαιο 3 Κρατικός Προϋπολογισμός), ανέρχεται στό 9,1% τού ΑΕΠ το 2006 και φτάνει στο 9,7% το 2009. Έτσι κι αλλιώς όχι πάνω από τον αντίστοιχο μέσο όρο των χωρών τής ΕΕ. Αν είναι αλήθεια πως για το ελληνικό Δημόσιο χρέος φταίνε τα έξοδα μισθοδοσίας των ΔΥ ας μάς εξηγήσουν οι διάφοροι Ανδριανόπουλοι γιατί η Δανία με μισθολογικό κόστος Δημοσίου που φτάνει στο 17% τού ΑΕΠ έχει δημόσιο χρέος (μόνο) 40%(!) του ΑΕΠ.
Η σούμα και η έκπληξη
Παρότι τα φορολογικά έσοδα είναι μάλλον φτωχά (κυρίως από υποφορολόγηση τού κεφαλαίου), παρότι διάφορες κατηγορίες εξόδων (φάρμακα, νοσήλια, κρατικές προμήθειες, δημόσια έργα) είναι αυξημένες για «ευνόητους» λόγους (ε, να μην κερδίσουν και οι δικοί μας άνθρωποι;) εν τούτοις, αν αφαιρέσουμε τα τοκοχρεολύσια, οι προϋπολογισμοί είναι πλεονασματικοί τα τελευταία χρόνια! Τουλάχιστον αυτό βλέπω και διορθώστε με αν κάνω λάθος.
http://picasaweb.google.com/cornelsen008/SRTiqE#5534493493904574242
Συμπεράσματα δικά μου:
Οι κυβερνήσεις «μας» -για την ακρίβεια οι κυβερνήσεις τού ελληνικού κεφαλαίου-,
α) Δεν ενδιαφέρθηκαν να μαζέψουν έσοδα από αυτούς που πραγματικά είχαν την δυνατότητα και την υποχρέωση να εισφέρουν.
β) Αντιθέτως τούς προσέφεραν εύκολες και κερδοφόρες «δουλειές» με το κράτος. Τώρα πλέον οι «δουλειές» αυτές από την μια μεριά είναι μέρος του Δημόσιου χρέους και από την άλλη αποτελούν τμήμα των τραπεζικών καταθέσεων διαφόρων μεγαλοπαραγόντων τής χώρας.
γ) Δανείστηκαν οι ίδιες για το κράτος από τούς Ευρωπαίους και τούς εγχώριους Τραπεζίτες αλλά έσπρωξαν και τον ελληνικό λαό να δανειστεί για να καταναλώσει τα προϊόντα των χωρών τής ΕΕ (όπως μάς είπε και ο Γιούνκερ).
δ) Φόρτωσαν με φόρους την πλευρά τής εργασίας.
ε) Με την τακτική τους έκαναν κάτι πολύ απλό: χάρισαν χρήμα τόσο στο ελληνικό κεφάλαιο (μικρές εισφορές και θαλασσοδάνεια από την μια μεριά, «εύκολες» μπίζνες σε βάρος τού κρατικού κορβανά –με τις ανάλογες μίζες φυσικά- από την άλλη) όσο και στις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις τής ΕΕ (δανεικά από τούς Γαλλογερμανούς Τραπεζίτες, αγορές καταναλωτικών προϊόντων και πολεμικών εξοπλισμών από τις βιομηχανίες τους).
Έτσι, ενώ στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες το συνολικό χρέος έχει μοιραστεί «δικαιότερα» και προς την πλευρά τού κεφαλαίου, το ελληνικό χρέος έχει μετατραπεί, στο σημαντικότερο ποσοστό του, σε δημόσιο χρέος.
Συν. χρέος Δημόσιο/Ιδιωτικό χρέος Δημόσιο χρέος Κατάταξη Ιδιωτικό χρέος Κατάταξη
(% ΑΕΠ) (% ΑΕΠ) (% ΑΕΠ)
Βρετανία 469 0,12 52 5 417 1
Ιαπωνία 459 0,69 188 1 271 5
Ισπανία 342 0,16 47 6 295 2
Ν. Κορέα 331 0,13 37 7 294 3
Ελβετία 313 0,13 37 8 276 4
Γερμανία 274 0,34 69 3 205 6
Καναδάς 245 0,32 60 4 185 7
Ελλάδα 230 0,97 113 2 117 8
Τα στοιχεία από το άρθρο τού Β. Βιλιάρδου ΥΦΕΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ
Γιατί ως επιχειρηματίας να στραφείς σε Τράπεζες για χρηματοδότηση όταν έχεις έναν τόσο γενναιόδωρο και καλοσυνάτο χρηματοδότη όσο είναι το ελληνικό κράτος; Ο λογαριασμός, έτσι κι αλλιώς, θα σταλεί για πληρωμή στα συνήθη υποζύγια.
ς) Τώρα, στην μεγάλη κρίση τού καπιταλισμού, μάς «βάζουν στον γύψο» και υποχρεώνουν τούς εργαζόμενους, τούς μικρομεσαίους και τα παιδιά τους να ξεπληρώσουν ένα επαχθές χρέος.
Τα «κλεμμένα»
Για να μην ξεχνάμε και τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Ένα απόσπασμα από το βιβλίο τού Δημητράκη Κίτσου, Το Σοποτό, εκδ. 1980
Ο Γιάννης Τσατάς ήταν αγωγιάτης. Ο γείτονάς του Διαμαντής Μούλος, όταν κέρδιζε το κόμμα του στις εκλογές διοριζόταν εισπράκτορας τού δημοσίου, οι δυο γείτονες όμως ανήκαν σε διαφορετικά κόμματα. Μια φορά την επόμενη κάποιων εκλογών που έχασε το κόμμα τού Διαμαντή Μούλου, ο Τσατάς σαν αγωγιάτης που ήταν βρέθηκε στα Καλάβρυτα και πληροφορήθηκε το αποτέλεσμα των εκλογών. Γυρίζοντας στο Σοποτό έφθασε περίπου τα μεσάνυχτα και αντί να πάει στο σπίτι του, πήγε στου Διαμαντή, τού χτύπησε την πόρτα και αφού τον ξύπνησε του φώναξε «σήκω απάνω Σιορέλο (χλευαστικό επίθετο) να παραδώσεις τα ξένα χαρτιά, τι κοιμάσαι έπεσε ο αφέντης σου». Εννοώντας ότι τώρα που έχασε το κόμμα του θα παυόταν και θα διοριζόταν άλλος τού κόμματος που κέρδισε. Έτσι γινόταν τότε.
Τότε αλλά και τώρα. Με πιο μοντέρνο τρόπο, βέβαια.
- Εισέλθετε στο σύστημα ή εγγραφείτε για να υποβάλετε σχόλια
