ΤΟ ΤΕΧΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ του Ζακ Ελλύλ

 Αποσπάσματα από το βιβλίο TO TEXNIKO ΣΥΣΤΗΜΑ. Ζακ Ελλύλ. εκδόσεις Αλήστου Μνήμης

(To βιβλίο εκδόθηκε στη Γαλλία το 1977. Στην Ελλάδα εκδίδεται για πρώτη φορά)

= Στις  αρχές του 19ου αιώνα, οι μισθωτοί δεν συμμερίζονταν καθόλου αυτή την {αστική} λατρεία της εργασίας. Ο Κάρλ Μάρξ, ένας αστός διανοούμενος στην πραγματικότητα, ήταν εκείνος που ερμήνευσε όλη την Ιστορία με όρους εργασίας{…}Μεθερμήνευσε δηλαδή, με λογική επιχειρηματολογία, τον αστικό μύθο της εργασίας και, επειδή ήταν σοσιαλιστής, έγινε ένας από τους πιο ενεργητικούς παράγοντες διασποράς αυτού του μύθου μέσα στην εργατική τάξη{…}

= Όταν λοιπόν δεν θα μπορούμε να βρούμε πόσιμο νερό στη Φύση, θα εξαρτιόμαστε από τα εργοστάσια καθαρισμού των υδάτων ή αφαλάτωσης της θάλασσας. .Σε αυτές τις συνθήκες , η ενδεχόμενη έλλειψη νερού δεν θα οφείλεται σε κάποια ξηρασία αλλά σε εργοστασιακή βλάβη{…}

= Τέλος, υπάρχει έντονη τάση πραγματικού εγκλεισμού στο τεχνικό περιβάλλον. Θεωρώ μάλιστα πολύ σημαντικό ότι αυτή η τάση εμφανίζεται και στη γλώσσα. Οι γλωσσολογικές μελέτες ( και μάλιστα όχι μόνο ο στρουκτουραλισμός) ανάγουν ολοένα και περισσότερο τη γλώσσα σε ορισμένες δομές , λειτουργίες και μηχανισμούς, δίνοντας την εντύπωση πως έτσι κατανοούμε καλύτερα αυτό το παράξενο και μυστηριώδες φαινόμενο. Στην πραγματικότητα η σύγχρονη γλωσσολογία περιστέλλει τη γλώσσα για να μπορέσει επιτέλους να ενταχθεί και αυτή στο τεχνικό σύμπαν και να περιοριστεί στην επικοινωνιακή λειτουργία που είναι απαραίτητη για τη δημιουργία του Συστήματος {…}

Αυτή η χρήση παράξενων λέξεων- «προτείνουμε την πραξεολογική προσέγγιση», «βελτιστοποίηση των αποφάσεων», «εξερευνούμε τα ποιοτικά πεδία δράσης» «παραμετροποίηση των δυνατοτήτων του μέλλοντος» κοκ- είναι μια απεγνωσμένη προσπάθεια να κατανοηθεί το καινούργιο «τεχνικό Είναι» μέσω της γλώσσας. Θα ήταν διανοητικός φαρισαϊσμός να ειρωνευτεί κανείς αυτή την προσπάθεια προσαρμογής της γλώσσας στο τεχνικό περιβάλλον, διότι η προσπάθεια είναι αθώα. Η αληθινή επίθεση εναντίον της γλώσσας προέρχεται από την εκτεχνίκευσή της. Αυτήν τη στιγμή τα πάντα εγκλείονται στο τεχνικό περιβάλλον-όταν η προφορική γλώσσα είναι δούλος, τα πάντα υποδουλώνονται. Η προφορική γλώσσα , ακόμη κι αν περιστέλλεται στην Κραυγή, είναι το έσχατο ζήτημα, το ύστατο ζητούμενο. Γι΄ αυτό όταν ακούμε να μιλάει το «Αυτό» και το «Ένα», σημαίνει πως η Τεχνική σκέπασε τα πάντα και πως σύμπαν αυτό είναι κλειστό. Άλλωστε οι σύγχρονοι γλωσσολόγοι μας εργάζονται με ζήλο προς αυτή την κατεύθυνση. Θα έπρεπε εδώ να εμβαθύνουμε  στη θεωρία του Τσβεστιάν Τόντοροφ, σύμφωνα με τον οποίο η ρομαντική κρίση( crise) ήταν μια ολοκληρωτική ανατροπή: η κλασσική αντίληψη της ταυτότητας, της ενότητας του κόσμου και της γλώσσας συνοδευόταν από μια μιμητική συμπεριφορά (Μίμησις),έπειτα, όμως, ακολούθησε η εικόνα της διαφοροποίησης και της αβεβαιότητας ( το δράμα αντικατέστησε την τραγωδία),η οποία αναδεικνύει τη Διαφορά, ενώ ταυτόχρονα τα πάντα στηρίζονται στην έννοια της παραγωγής{…}.

(για την εικόνα ευθύνεται ο  Δον ΨΥΧΩΤΗΣ)