ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΥΣΗ: Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Από την Ομάδα Πολιτών Ηλιούπολης

Η σύναψη της δανειακής σύμβασης με το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια σύγχρονη μορφή δουλείας. Με το δάνειο που πήρε η Ελλάδα παραιτήθηκε από κάθε έννομο συμφέρον κατά των δανειστών της καθώς και από την εδαφική κυριαρχία της.

Η αφαίμαξη του ελληνικού λαού έχει ξεκινήσει εδώ κι ένα χρόνο. Και είναι μόνο η αρχή. Το πακέτο των οικονομικών μέτρων που απαιτούν να πληρώσουμε την τριετία 2012-2014 ανέρχεται στα 22 δις ενώ μέχρι το 2015 θα φθάσει τα 27,5 δις συνολικά. Η Ελλάδα ήδη εφαρμόζει το σκληρότερο πρόγραμμα λιτότητας από όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ έχοντας ρίξει με βίαιο τρόπο το βιοτικό επίπεδο όλων των εργαζόμενων και με χιλιάδες άνεργους να προστίθενται  στη λίστα των ανέργων μέρα με τη μέρα.

Με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο το δημόσιο θα μπορεί και μάλιστα αναδρομικά να πληρώνει όλες τις υποχρεώσεις του με την έκδοση ομολόγων ή άλλων τίτλων δανεισμού. Αυτό σημαίνει ότι η αναδιαπραγμάτευση του χρέους είναι ήδη μια πραγματικότητα που συμβαίνει άτυπα, άσχετα αν η ελληνική κυβέρνηση την αρνείται μέχρι στιγμής. Ταυτόχρονα, η επιμήκυνση του χρέους ή το λεγόμενο «κούρεμα» που συζητείται ότι θα γίνει σύντομα, όχι μόνο δεν πρόκειται να λύσει το πρόβλημα του χρέους συνολικά, αλλά θα δώσει χρόνο για προετοιμασία των ευρωπαϊκών τραπεζών κυρίως των γαλλικών και των γερμανικών για την βαθμιαία απεξάρτησή τους από το ελληνικό χρέος φορτώνοντάς το στις πλάτες του ελληνικού λαού και του λαού της Ευρώπης.

Η Ελλάδα βρέθηκε στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής κρίσης σαν ο πιο αδύναμος κρίκος μιας ραγδαίας εξελισσόμενης παγκόσμιας κρίσης. Το ελληνικό χρέος είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένο σε τράπεζες και μια ενδεχόμενη πτώχευση θα προκαλέσει ανεξέλεγκτες επιπτώσεις στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα. Από τα 320 δις. χρέος, περίπου τα 100 δις. τα κατέχουν εγχώριοι δανειστές, ενώ το υπόλοιπο ξένοι. Ο μεγαλύτερος όγκος των κατόχων είναι οι ευρωπαϊκές τράπεζες με κυριότερες τις γαλλικές και τις γερμανικές.

Η μορφή που πήρε η παγκόσμια οικονομική κρίση το 2007 – η μεγαλύτερη μετά το κραχ του ’29 – ήταν μέσα από τη χρεοκοπία τραπεζών με αποκορύφωμα τη χρεοκοπία της LehmanBrothersστην Αμερική.  Για να σωθεί το τραπεζικό σύστημα, ένα μέρος γύρω στα 2,3 τρις δολάρια των τραπεζικών χρεών που διαγράφηκαν,  μετακύλησε στα ανεπτυγμένα κράτη που ανέλαβαν αυτά την ευθύνη να σώσουν τις τράπεζες αυξάνοντας έτσι ισόποσα το δημόσιο χρέος τους.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ δάνεισαν τότε τις ιδιωτικές τράπεζες στην Ευρώπη με χαμηλά επιτόκια για να μπορέσουν να ανακάμψουν. Αυτές με τη σειρά τους δάνεισαν τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Η Ελλάδα καθώς και οι περιφερειακές χώρες της Ευρώπης με χαμηλή ανταγωνιστικότητα σε σχέση με τις χώρες του κέντρου και κυρίως με την Γερμανία  απέκτησαν ελλείμματα στο ισοζύγιο πληρωμών λόγω της μεγάλης εισαγωγής χρηματιστηριακού κεφαλαίου. Ήταν τότε που το χρέος εκτινάχτηκε στα ύψη.

Οι κυβερνητικοί ισχυρισμοί για αδυναμία πληρωμής των συντάξεων και των μισθών είναι απάτη. Την τελευταία δεκαετία το ελληνικό κράτος δανείστηκε 490 δις ευρώ. Απ’ αυτά το 97% πήγε στην αποπληρωμή δανείων, ενώ μόνο το 3% απ’ αυτά πήγε στην κάλυψη του δημοσιονομικού ελλείμματος. Το δάνειο των 110 δις ευρώ δεν πηγαίνει για να καλύψουμε τα ελλείμματα αλλά κυρίως για να ξεπληρώσουμε τους τόκους των προηγούμενων δανείων τα οποία μέρα με τη μέρα αυξάνονται  γεωμετρικά. Το κυνήγι της φοροδιαφυγής και ο νόμος που ψηφίζεται για να φυλακίζονται όσοι χρωστούν στο δημόσιο συνοδεύονται από τον εκφοβισμό  οποιουδήποτε διαταράσσει την αποπληρωμή του χρέους.

Η χρηματοπιστωτική κρίση είναι αποτέλεσμα της ύπαρξης του χρηματιστικού κεφαλαίου. Το χρέος είναι συνυφασμένο με την ύπαρξη του τραπεζικού συστήματος. Οι τράπεζες δεν κερδίζουν μόνο από τους τόκους. Το μεγαλύτερο κέρδος τους είναι από την πώληση χρέους. Δημιουργούν χρήμα από τα χρέη. Όταν παίρνουμε δάνειο από μια τράπεζα, τα χρήματα δεν υπάρχουν αρχικά. Δημιουργούνται από το πουθενά μέσα από τη συμφωνία του δανεισμού. Όσο περισσότερα χρέη δημιουργούνται τόσο περισσότερα χρήματα κυκλοφορούν. Πάντοτε, όμως, τα χρέη είναι περισσότερα από τα χρήματα που κυκλοφορούν. Το επιπλέον χρήμα που κυκλοφορεί χωρίς αντίκρισμα, δηλαδή το πλασματικό χρήμα, πρέπει να καταστρέφεται κατά περιόδους. Έτσι όποιες και αν είναι οι αδυναμίες της κάθε χώρας, η χρεοκοπία είναι συνυφασμένη με τη λειτουργία του συστήματος και δεν είναι μια κακή συγκυρία.

Δεν υπάρχει ούτε μια χώρα στον πλανήτη που να μην χρωστά. Η χώρα με το μεγαλύτερο χρέος είναι η Ιαπωνία με 200% επί του ΑΕΠ, η Ιταλία με 119%, η Γαλλία με 84%, η Βρετανία με 77,5%, η Γερμανία με 76,5%, η Αμερική με 64%. Σήμερα κυκλοφορούν παγκόσμια 700 τρις δολάρια χωρίς αξία που ισοδυναμούν  με 10 φορές το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν όλου του πλανήτη. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν ομόλογα 46 τρις δολάρια, όταν το ΑΕΠ όλης της Ευρωζώνης είναι 9,2 τρις.  Αυτό σημαίνει ότι το πλασματικό κεφάλαιο που κυκλοφορεί απαιτεί να πάρει αξία ρίχνοντας το βιοτικό επίπεδο των εργαζόμενων. Αυτό γίνεται μέσα από πρωτοφανή άγρια μέτρα λιτότητας που συνοδεύονται από αφαίρεση δημοκρατικών ελευθεριών παγκόσμια.

Το δημόσιο χρέος αποτελεί αυτή τη στιγμή το κυριότερο μέσο εκμετάλλευσης των εργαζόμενων από το χρηματιστικό κεφάλαιο. Οι τράπεζες είναι ο πυλώνας του χρηματιστικού κεφαλαίου.

Το ζητούμενο δεν είναι ποιος κατέχει τις τράπεζες αλλά αυτή καθεαυτή η λειτουργία των τραπεζών. Το να εθνικοποιηθούν οι τράπεζες κάτω από δημόσιο έλεγχο δεν λύνει το πρόβλημα. Ο ρόλος των τραπεζών είναι να πουλούν χρήμα και αυτό πρέπει να σταματήσει. Το χρήμα άλλωστε χρειάζεται  μόνο για την ανταλλαγή προϊόντων και δεν πρέπει να είναι μέσο πλουτισμού.

Η απαγόρευση πώλησης χρήματος είναι το πρώτο μέτρο που  θα πρέπει να παρθεί. Αυτό είναι ένα κομβικό σημείο. Θα πρέπει να δημιουργηθούν ταυτόχρονα τρεις κρατικές τράπεζες που θα δίνουν άτοκα δάνεια: μια Αγροτική, μια Επενδυτική και σαφώς η Τράπεζα της Ελλάδας που θα εποπτεύει και θα υλοποιεί την κυβερνητική πολιτική. Αυτές οι τράπεζες θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη του αγροτικού και βιομηχανικού τομέα, του εμπορίου, των υπηρεσιών, κ.λπ. Θα πρέπει να δοθούν άτοκα δάνεια μόνο σε επιχειρήσεις που ο αριθμός των εργαζομένων είναι ο ίδιος με των μετόχων, δηλ. οι μέτοχοι να είναι και οι εργαζόμενοι για να φτιαχτούν οικονομικές μονάδες στον αγροτικό τομέα, τη βιομηχανία και το εμπόριο. Αυτό σημαίνει ότι δεν εθνικοποιείς καμία ιδιωτική μονάδα.

Στο σημείο αυτό θα μπορούσαμε να πούμε πάρα πολλά γύρω από ένα τέτοιο μοντέλο χωρίς να έχουμε αγκυλώσεις και χωρίς δόγματα, ξεκινώντας από τις ανάγκες του σήμερα και όχι επιβάλλοντας στην πραγματικότητα τις έτοιμες ιδέες μας. Δεν μας λείπει η αύξηση της παραγωγής των προϊόντων. Πρέπει να είμαστε ΑΠΟΛΥΤΑ καθαροί ότι το χρηματιστικό κεφάλαιο είναι άχρηστο, επικίνδυνο και έχει φτάσει στο σημείο να μας καθοδηγεί χωρίς να έχει καμία υπόσταση στην παραγωγή και στις ανάγκες του ανθρώπου. Απόλυτη λοιπόν αποδέσμευση της παραγωγής από το χρηματιστικό κεφάλαιο. Αν δεν το κάνουμε αυτό, θα βρίσκει τρόπο το χρηματιστικό κεφάλαιο να εισχωρεί στην αγορά και όταν λέμε εμείς αγορά εννοούμε την πραγματική αγορά προϊόντων και όχι ομολόγων (γιατί έχουν χαθεί οι επιστημονικές έννοιες των πραγμάτων). Οι φόβοι για φυγή κεφαλαίων δεν είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα γιατί ούτως ή άλλως δεν μπορεί να υπάρξει έλεγχος της ροής των κεφαλαίων. Ό,τι και να κάνουμε θα υπάρξει φυγή. Ήδη τα περισσότερα κεφάλαια που δεν χρησιμοποιούνται ή δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν στο άμεσο μέλλον βρίσκονται σε διάφορους χρηματιστικούς παραδείσους του εξωτερικού. Ο σκοπός μας είναι τα αγαθά που παράγουμε να τα ανταλλάσουμε μέσω του χρήματος με άλλα αγαθά. Σαφώς για ζητήματα παραγωγής μπορούμε  και πρέπει να πούμε πολλά.

 Και εδώ μπαίνουν αλληλένδετα ζητήματα δημοκρατίας, αντιπροσώπευσης, άμεσης δημοκρατίας, κ.λπ. Άλλωστε το είδος της δημοκρατίας βγαίνει μέσα από τον τρόπο που πρέπει να ικανοποιούνται οι ανθρώπινες ανάγκες σε κάθε συγκεκριμένη ιστορική στιγμή. Η αυτοοργάνωση είναι ένα καίριο ζήτημα προς συζήτηση με ό,τι προβλήματα μπορεί να αντιμετωπίσουμε αρχικά.  Όλα αυτά όμως είναι θέματα για ανάπτυξη.

 Η πολιτική αυτή πρέπει να συνοδευτεί και με μια ριζική λύση στο πρόβλημα του εξωτερικού χρέους. Για να μπορέσουμε να απελευθερωθούμε από τον βραχνά του εξωτερικού χρέους πρέπει να κηρυχθεί άμεση παύση πληρωμών. Ούτε ένα ευρώ από τα κρατικά ταμεία να μην φύγει στο εξωτερικό και ταυτόχρονα να ξεκινήσει η αναδιαπραγμάτευση του χρέους. Θα πρέπει να υποστηριχτεί η πρόταση για σχηματισμό μιας διεθνούς Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου του δημόσιου χρέους και να υπάρξει απόλυτη διαφάνεια στο άνοιγμα όλων των συμβάσεων χρέους και στην αποκάλυψη του πώς δημιουργήθηκαν. Εδώ μπαίνει για συζήτηση ποιο χρέος απ’ αυτά που δεν είναι πληρωμένα ή που δεν θεωρείται  απεχθές πρέπει να αποπληρωθεί ή όχι. Δεν πρέπει να αναγνωριστεί κανένα χρέος που έχει υπερβεί το αρχικό κεφάλαιο, δηλαδή σταματά η πληρωμή των τόκων. Όλα αυτά βέβαια μπορούμε να τα συζητήσουμε με πολύ καλούς οικονομολόγους μας που ασχολούνται με αυτό το θέμα με πολύ σοβαρό και εποικοδομητικό τρόπο ακόμα κι αν έχουν μεταξύ τους διαφορετικές προσεγγίσεις. Η βοήθειά τους θα είναι σημαντική. Δεν πρέπει να θεωρείται ταμπού κανένα νόμισμα καθώς και η παραμονή μας ή όχι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλα είναι προς συζήτηση.  Γενικά όμως, δεν θα πρέπει να επιδιωχθεί η οικονομική και πολιτική απομόνωσή μας. Αυτό θα πρέπει να το προσέξουμε ιδιαίτερα.

Η οικονομική κρίση με διαφορετική μορφή χτυπάει όλη την Ευρώπη. Γι’ αυτό και είναι ένα μεγάλο ζήτημα το πώς μπορεί να ξεκινήσει ένας διάλογος πάνω σ’ αυτούς τους προβληματισμούς και με τους λαούς των υπόλοιπων χωρών ξεκινώντας βέβαια από τους άμεσα πληγέντες ιρλανδούς, πορτογάλους και ισπανούς.

(στη φωτογραφία: Άνοιξη στα Φαρακλάτα Κεφαλλονιάς)